Relacja aktywów sektora bankowego do PKB spadnie do 83% w 2023 r. wobec poniżej 90% w ub.r., według szacunków Związku Banków Polskich (ZBP), poinformował prezes ZBP Tadeusz Białek.
„Nawet optymistyczne prognozy NBP pokazują utrwalenie stanu zapaści sektora w odniesieniu do realnej gospodarki. Relacja aktywów sektora bankowego do PKB stanowi mniej niż 90%, w zasadzie – wedle naszych szacunków – może w tym roku nawet spaść do 83%. Co oznacza, że jesteśmy w ogonie Europy, jeśli chodzi o potencjał sektora bankowego. Polski sektor bankowy, mierzony poziomem aktywów relacji do PKB, jest jednym z najmniejszych w całej Unii Europejskiej. Wielokrotnie to powtarzałem – całkowicie nieproporcjonalnie do powierzchni, skali kraju, znaczenia, liczby ludności” – powiedział Białek podczas telekonferencji prasowej.
Jak podał w listopadzie Narodowy Bank Polski (NBP) w raporcie „Rozwój systemu finansowego w Polsce w 2022 r.”, aktywa sektora bankowego (banki komercyjne i spółdzielcze) spadły w Polsce do 88,5% PKB w 2022 r. z 97,1% rok wcześniej, w Czechach – odpowiednio do 131,4% z 139,7%, na Węgrzech – do 108% z 111,3%, zaś w strefie euro – do 292,1% z 297,2%.
Białek podkreślił, że polski sektor bankowy znów – wbrew potocznym przekonaniom – cierpi na chroniczny niedobór rentowności.
„Koszt kapitału jest wyraźnie wyższy od wskaźników zyskowności sektora bankowego. Co to w praktyce oznacza? Banki nie są atrakcyjne dla inwestorów. Już od 2014 roku koszt kapitału zrównał się ze stopą zwrotu kapitału. Pozyskanie kapitału z rynku dla banków stało się trudne, a od początku 2020 roku koszt kapitału jest wyższy niż stopa zwrotu z kapitału. Co oznacza, że banki w istocie skazane są na wprost organiczny. A mamy dodatkową bardzo poważne negatywne czynniki wpływające na kwestie rentowności, jak dalsze pogłębianie się spraw związanych z nierozwiązanym problemem frankowym czy populistyczne programy w postaci wakacji kredytowych dla wszystkich” – wskazał prezes.
„Niedobór wyników finansowych netto przekłada się na realny spadek kapitałów w banku. […] Zwłaszcza kapitał własny w relacji do PKB – jeśli porównamy 2017 do 2023 roku – odnotował gigantyczny spadek: zaledwie 7,6% kapitału własnego do PKB” – dodał Białek.
Kapitał własny sektora bankowego w relacji do PKB wyniósł 10,2% w 2017 r., 6,6% w 2022 r. i 7,6% według stanu na koniec 2023 r., podał ZBP w prezentacji podczas konferencji.
Związek ocenia, że „polskie banki stały się zbyt małe, aby finansować znaczące projekty inwestycyjne – należy odwrócić ten trend”.
„Zwiększenie inwestycji wymagać będzie istotnego – istotnego, podkreślam – wzrostu finansowania ze strony sektora bankowego. W zasadzie dla wsparcia inwestycji na poziomie oczekiwanym od roli sektora bankowego w gospodarce, w jej finansowaniu – jest zapewnienie wzrostu kredytów w okresie roku na poziomie 220-230 mld zł. 160 mld zł dla istniejących portfeli, 70 mld zł dodatkowych kredytów dla finansowania inwestycji” – powiedział prezes ZBP.
Polską gospodarkę cechuje zbyt niski poziom inwestycji. Luka w wydatkach inwestycyjnych to około 6% pkt proc. PKB – stanowi to kwotę ok. 190 mld zł w najbliższym roku i kwota ta będzie dalej wzrastać, dodał.
„Jeśli 1/3 finansowania dla zwiększenie inwestycji – wedle założenia – będzie pochodzić od banków, banki muszą udzielić rocznie 60-70 mld zł kredytów. W okresie 3 lat potrzebne są kredyty na kwotę ok. 200 mld zł. Chcę wyraźnie powiedzieć: to nie stanie się przy takim poziomie obciążeń sektora bankowego. Aby banki sprostały potrzebom gospodarki, przyrost nowych kredytów musi wynosić 9% PKB rocznie” – podkreślił Białek.
Konieczne dla wzrostu podaży kredytów jest zwiększenie kapitałów banków nawet do blisko – wedle analiz ZBP – 411 mld zł, co wymaga dobrych wyników finansowych netto.
„W przeciwnym razie nie będziemy w stanie jako sektor bankowy odpowiedzieć na realne potrzeby finansowania gospodarki” – podsumował prezes.
Jak podał NBP, aktywa banków komercyjnych wynosiły w ub.r. 2 475,3 mld zł (wobec 2 320,2 mld zł rok wcześniej), banków spółdzielczych i zrzeszających – 240 mld zł (wobec 236,1 mld zł).
Źródło: ISBnews
