Sejm przyjął ustawę o szczególnych rozwiązaniach w związku z przygotowywaniem i sprawowaniem przez Rzeczpospolitą Polską przewodnictwa w Radzie Unii Europejskiej w I poł. 2025 r., które wzmocnią bezpieczeństwo podczas przebiegu najważniejszych wydarzeń zaplanowanych w RP w czasie trwania polskiej prezydencji, a także usprawnią proces przygotowań do samej prezydencji i jej przebiegu.
Za ustawą głosowało 222 posłów, przeciw było 189, nikt nie wstrzymał się od głosu.
Ustawa jest wzorowana na innych specustawach, m.in. związanych z organizacją m.in. szczytu Paktu Północnoatlantyckiego w 2016 r. czy Światowych Dni Młodzieży w 2016 r. konferencji klimatycznej z 2018 r. oraz Forum Miejskiego w Katowicach w 2022 r.
Ustawa wskazuje ministra właściwego do spraw wewnętrznych jako organu właściwego w zakresie zapewnienia współpracy i monitorowania działań wszystkich służb zaangażowanych w zapewnienie bezpieczeństwa i porządku publicznego w trakcie polskiego przewodnictwa w Radzie Unii Europejskiej. Zakłada też opracowanie przez właściwego wojewodę planu zapewnienia bezpieczeństwa i porządku publicznego. Taki obowiązek będzie występował tylko w odniesieniu do najważniejszych oficjalnych spotkań z udziałem osób wysokiej rangi organizowanych w określonych przez ministra właściwego do spraw członkostwa RP w Unii Europejskiej w uzgodnieniu z ministrem właściwym do spraw wewnętrznych centralnych obiektach spotkań.
Przyznano też policji możliwość przetwarzania informacji, w tym danych osobowych, o osobach lub podmiotach uczestniczących w wydarzeniach związanych z przewodnictwem lub współpracujących przy ich organizacji. Zakres tych informacji, jak również tryb oraz zasady ich przetwarzania będą podlegały regulacjom wynikającym z przepisów ogólnych. Wprowadzono też czasowe poszerzenie kompetencji policji, co ma pozwolić zwiększyć skuteczność służb w eliminowaniu osób lub podmiotów, które mogą stwarzać zagrożenie dla bezpieczeństwa i porządku publicznego, w tym zagrożenie o charakterze terrorystycznym. Organizator wydarzenia, tj. właściwy organ centralnej administracji rządowej, będzie mógł wystąpić do policji o dokonanie sprawdzenia danej osoby lub podmiotu pod tym kątem.
Ustawa zakłada również wprowadzenie podstawy prawnej dla dodatkowych działań, które w związku z prezydencją będą realizowane i finansowane przez resort spraw zagranicznych na rzecz innych organów administracji publicznej w odniesieniu do osób wysyłanych przez te organy do wzmocnienia personelu przedstawicieli przy Unii Europejskiej.
Ustawa w sposób ograniczony zarówno czasowo, przedmiotowo, jak i podmiotowo wyłącza przepisy ogólne Prawo zamówień publicznych ze względu na fakt, że większość zamówień na dostawy lub usługi związanych z organizacją prezydencji, w tym zapewnienia bezpieczeństwa i porządku publicznego, będzie mogła zostać uruchomiona dopiero w II połowie 2024 r. Oznacza to konieczność zapewnienia szybkiego mechanizmu wydatkowania tych środków tak, aby możliwe było dokonanie zaplanowanych zakupów (np. doposażenia służb w niezbędny sprzęt) przed rozpoczęciem przewodnictwa.
W związku z tym ustawa wprowadza m.in. obowiązek po stronie zamawiającego umieszczania na stronie Biuletynu Informacji Publicznej ogłoszeń o udzielanych zamówieniach, a po jego udzieleniu zapadłych rozstrzygnięć, sprawowanie przez Centralne Biuro Antykorupcyjne (CBA) kontroli nad zlecaniem i przebiegiem przedmiotowych zamówień.
Wprowadzono także szczególne rozwiązania w odniesieniu do przedłużania czasu służby funkcjonariuszy i żołnierzy oddelegowanych bezpośrednio do zadań związanych z zabezpieczeniem wydarzeń organizowanych w ramach prezydencji – możliwość pełnienia służby przez funkcjonariuszy policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Ochrony Państwa oraz Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, a także żołnierzy Żandarmerii Wojskowej w czasie przekraczającym 40-godzinny tygodniowy wymiar czasu służby, przy jednoczesnym zapewnieniu prawa do nieprzerwanego wypoczynku, za co będzie im przysługiwać rekompensata pieniężna określana według stawek wynikających z ustaw kompetencyjnych.
Przyznano też ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych uprawnienia do wydania policji polecenia pilotowania transportu osób, które z uwagi na bezpieczeństwo i porządek publiczny powinny zostać objęte tego rodzaju formą wsparcia.
Źródło: ISBnews