Komisja Europejska zatwierdziła, zgodnie z unijnymi zasadami pomocy publicznej, 158 mln euro na wsparcie spółki Lotos Green H2 należącej do PKN Orlen, w zakresie produkcji wodoru odnawialnego do wykorzystania w rafineryjnych procesach produkcyjnych, podała Komisja.
„Ma to przyczynić się do osiągnięcia celów strategii UE w zakresie wodoru i Zielonego Ładu, pomagając uniezależnić się od rosyjskich paliw kopalnych i przyspieszyć zieloną transformację” – czytamy w komunikacie.
Polska zgłosiła Komisji swój plan wsparcia projektu Green H2 firmy Lotos, polegającego na produkcji odnawialnego wodoru w drodze elektrolizy wody (tj. proces używania elektryczności do rozkładu wody na gazowy tlen i wodór) zamiast poprzez reforming parowo-metanowy z wykorzystaniem gazu ziemnego.
Ten odnawialny wodór ma być wykorzystywany w procesach produkcji paliw w rafinerii PKN Orlen w Gdańsku.
Pomoc, która ma mieć formę dotacji bezpośredniej w wysokości 158 mln euro, wesprze instalację elektrolizera o mocy 100 MW, a także budowę elektrowni fotowoltaicznej o mocy 50 MW i magazynu baterii o pojemności 20 MWh. Elektrolizer ma zacząć działać od 2027 roku i stopniowo zwiększać produkcję do 13 600 ton odnawialnego wodoru rocznie.
Oczekuje się, że po zakończeniu projektu uda się uniknąć uwolnienia łącznie 2,5 miliona ton dwutlenku węgla w całym okresie jego realizacji. Ponadto, aby zmaksymalizować redukcję emisji gazów cieplarnianych, wodór będzie produkowany wyłącznie z energii elektrycznej wytwarzanej ze źródeł odnawialnych.
Komisja oceniła środek pod kątem unijnych zasad pomocy państwa, w szczególności art. 107 ust. 3 lit. c) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), który umożliwia państwom członkowskim wspieranie rozwoju niektórych rodzajów działalności gospodarczej podlegających określonym warunkom oraz wytycznych ws. pomocy państwa na cele związane z klimatem, ochroną środowiska i energią.
Polska wybrała projekt Green H2 w ramach otwartego zaproszenia do udziału w projekcie IPCEI dotyczącym technologii i systemów wodorowych. Projekt Green H2 ma na celu ograniczenie emisji gazów cieplarnianych w energochłonnym sektorze rafineryjnym.
Pomoc na redukcję emisji gazów cieplarnianych, w tym poprzez wsparcie projektów dekarbonizacji, jest jedną z głównych kategorii pomocy dopuszczonych przez CEEAG, środek najlepiej nadawał się do oceny na podstawie, a nie w ramach wspomnianego IPCEI.
Komisja stwierdziła, że:
- Środek ułatwia rozwój działalności gospodarczej , w szczególności produkcję odnawialnego wodoru. Jednocześnie wspiera cele kluczowych inicjatyw politycznych UE, takich jak Zielony Ład, unijna strategia wodorowa i plan REPowerEU .
- Pomoc ma „efekt zachęty”, ponieważ bez wsparcia publicznego beneficjent nie zrealizowałby inwestycji w produkcję wodoru ze źródeł odnawialnych.
- Środek ma ograniczony wpływ na konkurencję i handel w UE. Jest proporcjonalny, ponieważ poziom pomocy odpowiada faktycznym potrzebom finansowym.
- Zawiera wystarczające gwarancje, aby zapewnić ograniczenie nieuzasadnionych zakłóceń konkurencji. Jeśli projekt okaże się bardzo udany, generując dodatkowe przychody netto, beneficjent zwróci Polsce część otrzymanej pomocy (mechanizm wycofania). Ponadto beneficjent będzie dzielić się techniczną wiedzą zdobytą w ramach projektu z innymi europejskimi podmiotami z branży.
- Projekt podlega monitoringowi w celu weryfikacji postępów w realizacji celów ograniczenia emisji CO2 .
- Pomoc przynosi pozytywne skutki , które przeważają nad ewentualnym zakłóceniem konkurencji i wymiany handlowej w UE.
Na tej podstawie Komisja zatwierdziła polski środek zgodnie z unijnymi zasadami pomocy państwa.
Nowe wytyczne, które mają zastosowanie od stycznia 2022 r., tworzą elastyczne, dostosowane do potrzeb ramy umożliwiające państwom członkowskim udzielenie niezbędnego wsparcia w celu osiągnięcia celów Zielonego Ładu. Obejmują one sekcje dotyczące pomocy na redukcję emisji gazów cieplarnianych, w tym poprzez wsparcie dla OZE, środki efektywności energetycznej, pomoc na czystą mobilność, infrastrukturę, gospodarkę o obiegu zamkniętym, redukcję zanieczyszczeń, ochronę i przywracanie różnorodności biologicznej, a także środki zapewniające bezpieczeństwo energetyczne dostawy.
Źródło: ISBnews