Wzrost pustostanów i spadki czynszów w obiektach handlowych będą trwałym zjawiskiem, które nie ustąpią po powrocie sytuacji epidemicznej do normy, oceniają analitycy PKO Banku Polskiego.
„Już w chwili wystąpienia epidemii sytuacja rynkowa branży stawała się stopniowo coraz trudniejsza, co znajdowało odzwierciedlenie w trendach międzynarodowych. Zamrożenie gospodarki w wyniku epidemii COVID-19 dodatkowo zintensyfikowało procesy narastania pustostanów. Nawet po ustaniu pandemii oraz poprawie sytuacji finansowej najemców pozostanie problem. Epidemia przyspieszyła proces migracji do e-commerce. Jest to proces w pewnym stopniu nieodwracalny, nawet w miesiącach bez lockdownu nie wszyscy klienci wrócili do centrów handlowych” – czytamy w raporcie.
W ocenie analityków, perspektywa dynamiki pustostanów jest „silnie wzrostowa”. Czynnikiem hamującym przyszłe wzrosty jest jednak ogólne ograniczenie podaży, w tym zasadniczy brak przyszłej podaży pełnoskalowych centrów handlowych. Przykład płynący z krajów o większym stopniu rozwoju e-commerce sugeruje, że nawet niemal zupełne ograniczenie nowej podaży nie jest wystarczające, aby uchronić rynek przed występowaniem rosnących pustostanów strukturalnych.
„W naszym przekonaniu, spadki czynszów będą trwalsze od epidemii COVID-19. Zdynamizowany przez sytuację epidemiczną rozwój e-commerce będzie negatywnie oddziaływał na dotychczas najbardziej dochodowy sektor modowy. Pogorszenie sytuacji finansowej sektora gastronomii i rozrywki oraz prawdopodobnie utrzymujący się przez wiele kwartałów strach branży przed kolejnymi lockdownami spowolni proces restrukturyzacji centrów handlowych w kierunku obiektów bazujących na spędzaniu czasu, a nie tyko na zakupach. Spadki czynszów będą prawdopodobnie amortyzowane nasilającym się procesem zamykania najmniej rentownych marginalnych obiektów handlowych, jak i zasadniczym brakiem nowej podaży klasycznych centrów handlowych” – napisali także analitycy.
Według nich, odrobiną korzystnych wieści dla branży był gremialny powrót klientów w okresach między lockdownami. Jednak 2020 był rokiem przyspieszenia rozwoju e-commerce, proces ten nie zostanie odwrócony nawet po powrocie sytuacji epidemicznej do normy, zakończono.
Źródło: ISBnews