Komisja Europejska przedstawia zestaw tymczasowych środków w zakresie azylu i powrotu, które mają pomóc Łotwie, Litwie i Polsce w radzeniu sobie z sytuacją nadzwyczajną na zewnętrznej granicy UE z Białorusią, poinformowała Komisja.
„Aby chronić nasze granice i chronić ludzi, zapewniamy elastyczność i wsparcie państwom członkowskim w radzeniu sobie z tą nadzwyczajną sytuacją, bez naruszania praw człowieka. Powinno to umożliwić zainteresowanym państwom członkowskim pełne utrzymanie prawa do azylu i dostosowanie ustawodawstwa do dorobku prawnego UE” – powiedziała komisarz do spraw wewnętrznych Ylva Johansson, cytowana w komunikacie.
Wniosek ustawodawczy Komisji jest zgodny z wezwaniem Rady Europejskiej do Komisji, aby zaproponowała wszelkie niezbędne zmiany w ramach prawnych UE oraz konkretne środki poparte odpowiednim wsparciem finansowym w celu zapewnienia natychmiastowej i odpowiedniej reakcji zgodnie z prawem UE i zobowiązaniami międzynarodowymi, w tym poszanowaniem podstawowe prawa.
Komisja Europejska proponuje, by:
- Trzy państwa członkowskie będą miały możliwość przedłużenia okresu rejestracji wniosków o azyl do 4 tygodni zamiast obecnych 3 do 10 dni. Państwa członkowskie mogą również zastosować procedurę azylową na granicy w celu rozpatrzenia wszystkich wniosków o udzielenie azylu, w tym odwołania, w ciągu maksymalnie 16 tygodni – z wyjątkiem sytuacji, gdy nie można zapewnić odpowiedniego wsparcia wnioskodawcom z konkretnymi problemami zdrowotnymi. Należy traktować priorytetowo uzasadnione potrzeby zdrowotne oraz potrzeby rodzin i dzieci.
- Państwa członkowskie będą koncentrowały warunki przyjmowania na zaspokojeniu podstawowych potrzeb, w tym tymczasowego schronienia dostosowanego do sezonowych warunków pogodowych, żywności, wody, odzieży, odpowiedniej opieki medycznej oraz pomocy osobom w trudnej sytuacji, z pełnym poszanowaniem godności ludzkiej. Ważne jest, aby państwa członkowskie zapewniły ścisłą współpracę z UNHCR i odpowiednimi organizacjami partnerskimi w celu wspierania osób w sytuacji kryzysowej.
- Państwa członkowskie mogły stosować uproszczone i szybsze procedury krajowe, w tym dotyczące powrotu osób, których wnioski o ochronę międzynarodową zostały odrzucone.
Środki te umożliwią tym państwom członkowskim ustanowienie szybkich i uporządkowanych procedur zarządzania sytuacją, z pełnym poszanowaniem praw podstawowych i zobowiązań międzynarodowych, w tym zasady non-refoulement, podano także.
Instrumenty te wejdą w życie po ich przyjęciu przez Radę. Przeprowadzona zostanie konsultacja z Parlamentem Europejskim. Środki mają obowiązywać przez okres 6 miesięcy, o ile nie zostaną przedłużone lub uchylone. Będą miały zastosowanie do obywateli spoza UE, którzy nielegalnie wjechali do UE z Białorusi i znajdują się w pobliżu granicy lub tych, którzy zgłaszają się na przejściach granicznych.
Komisja będzie regularnie dokonywać ponownej oceny sytuacji i może zaproponować Radzie przedłużenie lub uchylenie tych środków tymczasowych.
Komisja podkreśliła także, że Europejski Urząd Wsparcia w dziedzinie Azylu (EASO) może pomóc w rejestracji i rozpatrywaniu wniosków, zapewnić kontrolę osób szczególnie wrażliwych oraz wesprzeć zarządzanie, projektowanie i wprowadzanie odpowiedniego przyjmowania.
Dalsze wsparcie Frontexu jest dostępne dla działań związanych z kontrolą granic, w tym operacji kontroli bezpieczeństwa i powrotów. Wsparcie ze strony Europolu jest również dostępne w celu zapewnienia danych wywiadowczych w celu zwalczania przemytu, podała Komisja.
W październiku 2021 r. Rada Europejska zwróciła się do Komisji o zaproponowanie wszelkich niezbędnych zmian w ramach prawnych UE w odpowiedzi na sponsorowaną przez państwo instrumentalizację osób przebywających na zewnętrznej granicy UE z Białorusią. Art. 78 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) przewiduje przyjęcie środków tymczasowych w nadzwyczajnych sytuacjach migracyjnych na zewnętrznych granicach UE.
Finansowanie niniejszego wniosku zostanie uwzględnione w budżecie istniejących instrumentów finansowania UE w latach 2014-2020 i 2021-2027 w dziedzinie migracji, azylu i zarządzania granicami.
Źródło: ISBnews
