Koszt likwidacji kopalni węgla kamiennego, planowanej w ramach nowelizacji ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego, wyniesie łącznie 9 123 mln zł w latach 2026-2035 (jako skutek finansowy dla sektora finansów publ.), wynika z oceny skutków regulacji (OSR) do projektu. W poprzedniej wersji projektu – ze stycznia br. – koszt ten szacowano na 4 182 mln zł.
Jak poinformowała minister przemysłu Marzena Czarnecka w piśmie kierującym projekt do uzgodnień, „nowy tekst projektu uwzględnia ustalenia z konferencji uzgodnieniowej”.
„Projektowana zmiana ustawy z dnia 7 września 2007 r. o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego (Dz. U. z 2024 r. poz. 1383), dalej „ustawa”, ma umożliwić spółkom objętym Nowym Systemem Wsparcia (obecnie są to: Polska Grupa Górnicza S.A. z siedzibą w Katowicach, Południowy Koncern Węglowy S.A. z siedzibą w Jaworznie oraz Węglokoks Kraj S.A. z siedzibą w Piekarach Śląskich) przeprowadzenie procesu stopniowej likwidacji zakładów górniczych wydobywających węgiel kamienny inny niż koksujący oraz wypłatę świadczeń socjalnych pracownikom zakładów górniczych – co w aktualnym stanie prawnym de facto jest niemożliwe” – czytamy w OSR.
„Umożliwienie otrzymywania przez przedsiębiorstwa górnicze objęte Nowym Systemem Wsparcia tzw. dotacji na likwidację powinno również przyczynić się do ograniczenia udzielania tym podmiotom dopłat do redukcji zdolności produkcyjnych. Niemniej jednak nie jest możliwe precyzyjne wskazanie dat rozpoczęcia likwidacji danego zakładu górniczego lub jego oznaczonej części, przez co nie ma możliwości wskazania terminu, w którym dane przedsiębiorstwo górnicze zacznie ograniczać korzystanie z dopłat do redukcji zdolności produkcyjnych, a co za tym idzie, nie jest możliwe wskazanie rzetelnych kwot i obliczeń w tym zakresie” – czytamy dalej.
W obecnym stanie prawnym, tzw. dotację na likwidację może otrzymać wyłącznie Spółka Restrukturyzacji Kopalń (SRK), zaznaczono.
Dotychczas likwidacją, zabezpieczaniem kopalń sąsiednich przed zagrożeniem wodnym, gazowym oraz pożarowym, w trakcie i po zakończeniu likwidacji kopalni, zagospodarowywaniem majątku likwidowanej kopalni, zbędnego majątku przedsiębiorstwa górniczego oraz tworzeniem nowych miejsc pracy, w szczególności dla pracowników likwidowanych kopalń, zajmowała się powołana m.in. do tego celu SRK, przypomniano także.
„Oczekiwanym efektem wejścia w życie projektowanych regulacji jest kontynuacja procesu stopniowego wygaszenia działalności 17 podziemnych zakładów górniczych wydobywających węgiel kamienny energetyczny w Polsce w sposób społecznie akceptowalny i niewpływający negatywnie na bezpieczeństwo energetyczne kraju. Założono, że w ciągu najbliższych 10 lat projektowane zmiany pozwolą na zakończenie wydobycia i rozpoczęcie likwidacji w 5 kopalniach (6 ruchach – tj.: KWK Bobrek w Bytomiu, KWK Staszic-Wujek w Katowicach Ruch Wujek, KWK Sośnica w Gliwicach, KWK Bolesław Śmiały w Łaziskach Górnych oraz KWK Ruda w Rudzie Śląskiej Ruch Bielszowice i Ruch Halemba). W tym miejscu należy wyjaśnić, że ruch stanowi oznaczoną część zakładu górniczego, która samodzielnie prowadzi techniczny ruch zakładu górniczego. Poszczególne ruchy w kopalniach wieloruchowych w przeszłości stanowiły samodzielnie kopalnie. Docelowo, zakłada się, że zakończenie eksploatacji złóż węgla kamiennego energetycznego w Polsce nastąpi do końca 2049 r.” – napisano też w OSR.
Projekt ustawy przewiduje udzielanie pomocy publicznej, która będzie przyznawana przedsiębiorcom górniczym na podstawie zmienionych przepisów ustawy. Pomoc ta jest objęta złożonym, zaktualizowanym wnioskiem notyfikacyjnym; tak więc, przepisy przewidujące udzielenie pomocy publicznej, będą mogły wejść w życie po wydaniu decyzji przez Komisję Europejską stwierdzającej, iż pomoc ta jest zgodna z rynkiem wewnętrznym, podkreślono w dokumencie.
„Z uwagi na zmiany w polityce klimatycznej Unii Europejskiej, w tym odchodzenie od węgla kamiennego jako surowca służącego do produkcji energii elektrycznej i ciepła, oczywistym stała się konieczność stopniowego wygaszania funkcjonujących jeszcze w Polsce podziemnych zakładów górniczych wydobywających węgiel kamienny energetyczny. Przy czym, należy stwierdzić, że proces wygaszania działalności podziemnych kopalń węgla jest prowadzony w Polsce z różnym nasileniem już od lat 90 XX wieku” – czytamy w uzasadnieniu do projektu.
Zaproponowano, aby projektowana ustawa weszła w życie 1 stycznia 2026 r.
Źródło: ISBnews
