Koszty unieważnienia umów po wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) w sprawie C-520/21 dotyczącej korzystania z kapitału po unieważnieniu umowy kredytowej kredytów w CHF będą – w scenariuszu referencyjnym – rozkładać się równomiernie w latach 2023-2025, kiedy wyniosą po 19,33 mld zł rocznie, wynika z szacunków Zespołu Badań i Analiz Związku Banków Polskich (ZBP).
„Na potrzeby raportu [’Polska i Europa: innowacje, inwestycje, wzrost’], Zespół Badań i Analiz ZBP przygotował symulację tego, jakie będą skutki unieważnienia umów po wyroku TSUE. Założono dwa scenariusze: referencyjny oraz szokowy. Zgodnie ze scenariuszem referencyjnym rozkład kosztów związanych z CHF nastąpi równomiernie w latach 2023–2025 (po 19,33 mld zł rocznie). Scenariusz szokowy natomiast wskazuje, że kumulacja rezerw nastąpi w 2023 r. (25 mld zł), w 2024 r. poziom zawiązywanych rezerw osiągnie wartość 20 mld zł, zaś w 2025 – 13 mld zł. Według analiz Zespołu Badań i Analiz ZBP, skumulowany niedobór kapitałów własnych banków w latach 2023-2025 wyniesie od 83,17 do 99,86 mld zł” – czytamy w komunikacie poświęconym raportowi.
Scenariusz referencyjny zakłada: spadek stóp procentowych w 2024 r. o 20% w stosunku do 2023 r. i o 40% w 2025 w stosunku do 2023 r.; tempo spadku oprocentowania depozytów wyniesie 25% w 2024 r. i 50% w 2025 r. w stosunku do 2023 r.
Scenariusz szokowy zakłada odpowiednio: spadek stóp procentowych w 2024 r. o 25% w stosunku do 2023 r. i o 50% w 2025 w stosunku do 2023 r.; tempo spadku oprocentowania depozytów wyniesie 30% w 2024 r. i 60% w 2025 r. w stosunku do 2023 r., wymieniono w raporcie.
„Założono, że w 2024 r.:
* kontynuowane będą wakacje kredytowe (z uwzględnieniem kryterium dochodowego), co oznacza koszty w 2023 r. na poziomie 3 mld zł
* koszty działania banków będą wzrastały o 5% r/r
* nie uwzględniono dodatkowych kosztów i opłat związanych z wydatkowaniem środków na SOBK, które są realne (należy liczyć się z kwotą 3 mld zł)
* koszty z tytułu prowizji będą rosnąć w latach 2023-2025 w tempie 5% r/r
* przyjęto poziom rocznych odpisów w kwocie 12 mld zł
* na potrzeby kalkulacji PKB na lata 2023-2025 skorzystano z projekcji NBP (2023) dotyczącej przewidywanej wysokości inflacji oraz realnego wzrostu PKB
* na podstawie powyższych założeń dotyczących odsetka klientów, którzy wybiorą ścieżkę sądową, oszacowano, że skumulowana kwota dodatkowych rezerw na ryzyko prawne (ponad zawiązane już 40 mld zł) w okresie 2023-2025 wyniesie 58 mld zł” – czytamy w raporcie.
Punktem wyjścia dla symulacji były pierwotne szacunki Zespołu Badań i Analiz ZBP, które wskazywały, że przewidywany poziom rezerw (przy założeniu że 100 proc. kredytobiorców CHF założy sprawy sądowe) w wariancie 1B (unieważnienie umowy + zwrot kapitału) będzie równy ok. 109 mld zł (min. 107 mld zł, maks. 111 mld zł). Jak wskazuje NBP, wartość dotychczas utworzonych rezerw na ryzyko prawne związane z CHF wynosi 40 mld zł, podkreślono w materiale.
„Przy założeniu, że proporcja ugód do założonych sporów sądowych wyniosłaby 0/100, zgodnie ze scenariuszem 1B ZBiA ZBP, oraz uwzględniając wartość utworzonych już rezerw na ryzyko prawne, szacowana przez ZBiA ZBP skumulowana wartość brakujących rezerw na ryzyko prawne wyniosłaby ok. 66 mld zł” – czytamy dalej.
Przy kalkulacji tej skorzystano z szacunków NBP, zgodnie z którymi wzrost udziału odetka spraw zakończonych założeniem sporu sądowego (kosztem zmniejszenia odsetka ugód) oznacza wzrost brakujących rezerw o ok. 1,5 mld zł, zastrzegł Związek.
„Przy założeniu, że proporcja ugód do założonych sporów sądowych wyniosłaby 25/75, szacowana przez ZBiA ZBP skumulowana wartość brakujących rezerw na ryzyko prawne wyniosłaby ok. 58 mld zł. Wariant ten, uznany jako najbardziej prawdopodobny, przyjęto do dalszej symulacji” – napisano w raporcie.
Według szacunków Zespołu, średnik wynik netto sektora bankowego w scenariuszu referencyjnym wyniesie w latach 2023-2025 odpowiednio: 22,64 mld zł, 12,56 mld zł i 0,67 mld zł (wobec 12,11 mld zł w 2022 r.); w scenariuszu szokowym wynik wyniósłby odpowiednio: 17,29 mld zł, 6,73 mld zł i -4,82 mld zł, podano dalej.
Źródło: ISBnews
