Szesnaście organizacji branżowych apeluje o dialog nad przyszłymi obciążeniami w ramach nowego modelu Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta (ROP), kiedy to producenci przyszłych odpadów, opakowań będą mieli obowiązek w całości lub w części pokrywać koszty ich zagospodarowania. Organizacje, wśród których jest także Konfederacja Lewiatan zwróciły się z takim apelem do wicepremiera, ministra rozwoju pracy i technologii Jarosława Gowina oraz ministra klimatu i środowiska Michała Krytyki.
„Organizacje apelują o możliwość otwartego opartego na wiedzy dialogu, dotyczącego przyszłych obciążeń poszczególnych interesariuszy systemu, w tym polskiego społeczeństwa. Niezwykle istotne jest, aby dostosowując polskie prawo związane z gospodarką odpadami do regulacji unijnych, przyjąć rozwiązania bazujące na najlepszych praktykach i wypracowane wspólnie z przemysłem, które posłużą rozwojowi recyklingu i pomogą wdrażać ideę Gospodarki o Obiegu Zamkniętym w Polsce” – czytamy w apelu.
Zdaniem organizacji przy projektowaniu nowego modelu ROP należy wziąć pod uwagę trzy kluczowe założenia:
- Finansowanie zagospodarowania odpadów opakowaniowych musi polegać na pokrywaniu rzeczywistych kosztów netto tego procesu (z uwzględnieniem przychodów pochodzących ze sprzedaży odpadów), a fundusze zebrane w ramach opłat ROP mogą być jedynie przeznaczane na cele związane z realizacją poziomów recyklingu.
Należy zapewnić przejrzysty mechanizm przepływów finansowych w ramach systemu ROP, aby zarówno: strona biznesowa (jako technicznie finansująca) jak i strona samorządowa (jako bezpośrednio lub pośrednio organizująca system) czy też strona operacyjnie gospodarująca odpadami miały pewność, że środki te faktycznie zostaną przeznaczone na cele związane z budowaniem całego systemu zbiórki i zagospodarowania odpadów opakowaniowych i zaowocują zwiększeniem recyklingu i/lub trafią do obszarów gdzie jest to niezbędne, by rozwijać system.
- Wysokość stawek opłat musi wynikać z kalkulacji optymalnego ilościowo i jakościowo systemu gospodarki odpadami opakowaniowymi przy zachowaniu efektywności ekonomicznej z zastosowaniem kosztu netto – co nie jest możliwe bez udziału strony biznesowej (wprowadzających na rynek, branży odpadowej i recyklingu).
- Cele, role, odpowiedzialność i działania każdego uczestnika systemu na poszczególnych etapach, muszą być jasno zdefiniowane. Musi także istnieć sprawny i przejrzysty system raportowania, umożliwiający prawidłowe funkcjonowanie każdego uczestnika rynku zarówno w obszarze tonażowym, jak i finansowym. W tym względzie niezbędnym jest wyposażenie każdego uczestnika w narzędzia umożliwiające rzeczywistą realizację jego odpowiedzialności.
„Tylko tak skonstruowany system Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta, który zawierał będzie odpowiednie mechanizmy skutecznie wymuszające wzrost poziomów zbiórki i recyklingu umożliwi poprawę gospodarki odpadami w naszym kraju i realizację założonych celów w perspektywie zbliżającego się roku 2025” – czytamy także.
Zgodnie z założeniami dyrektywy UE 2018/851, zmieniającej dyrektywę w sprawie odpadów, do 2025 r. minimum 55% odpadów komunalnych (wagowo) będzie musiało zostać poddane recyklingowi.
Z wykazu prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów wynika, że rząd planuje wprowadzenie opłaty opakowaniowej, która miałaby być ponoszona przez przedsiębiorców, wprowadzających produkty w opakowaniach. Opłata ta miałaby obowiązywać od 2023 roku. W wykazie wskazano, że przyjęcie projektu nowelizacji ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi przez rząd planowane jest na przełom II i III kw.
Pod apelem organizacji branżowych w sprawie dialogu nad kształtem Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta podpisali się: Fundacja PlasticsEurope Polska, Polska Izba Przemysłu Chemicznego, Związek Pracodawców Przemysłu Opakowań i Produktów w Opakowaniach EKO-PAK, Polskie Stowarzyszenie Przemysłu Kosmetycznego i Detergentowego, Związek Przedsiębiorców i Pracodawców, Polski Związek Przetwórców Tworzyw Sztucznych, Związek Polskich Przetwórców Mleka, Rekopol Organizacja Odzysku Opakowań S.A., Krajowy Związek Spółdzielni Mleczarskich – Związek Rewizyjny, Polska Federacja Producentów Żywności, Wody Mineralne i Źródlane – Stowarzyszenie Woda!, Związek Producentów AGD, APPLIA Polska, Fundacja ProKarton, Stowarzyszenie Polskich Producentów Wyrobów Czekoladowych i Cukierniczych, Polski Związek Przemysłu Kosmetycznego oraz Konfederacja Lewiatan.
Źródło: ISBnews