Rząd planuje przyjąć w III kw. br. zmiany w systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych, których celem jest wdrożenie regulacji unijnych w odniesieniu do instalacji i sektora lotniczego, a także włączenie do systemu EU ETS działań w zakresie transportu morskiego, wynika z wykazu prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów.
Celem projektu nowelizacji ustawy o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych jest dokonanie transpozycji do krajowego porządku prawnego części regulacji wchodzących w skład pakietu prawodawczego UE „Fit for 55”, podkreślono.
„Przepisy prawa UE są efektem prac mających na celu dostosowanie wybranych obszarów do nowego celu redukcji emisji gazów cieplarnianych o 55% do 2030 r. w porównaniu z poziomem emisji w 1990 r., zatwierdzonego przez Radę Europejską w grudniu 2020 r. Jednym z instrumentów służących osiągnięciu tego celu jest zaproponowana przez UE reforma systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (system EU ETS)” – wskazano w wykazie.
Projektowana regulacja w zasadniczej części dokonuje transpozycji przepisów wprowadzonych dyrektywą 2023/959 oraz dyrektywą 2023/958 modyfikujących zasady funkcjonowania systemu EU ETS, w odniesieniu do instalacji i sektora lotniczego, a także włącza po raz pierwszy do systemu EU ETS działania w zakresie transportu morskiego, podano także.
Oprócz tych aktów prawnych wykonania wymagają wydane na ich podstawie akty wykonawcze i akty delegowane, przy czym należy zaznaczyć, że cześć tych aktów jest w fazie projektu bądź nie rozpoczęły się jeszcze nad nimi prace w strukturach unijnych w szczególności dotyczy to aktów prawnych, które mają być wydane na podstawie dyrektywy 2023/958.
Dodatkowo dyrektywa 2003/87/WE wprowadza możliwość wyjścia z systemem EU ETS określonych grup instalacji. Przepisy dotyczą możliwości wyjścia z systemu EU ETS tzw. małych instalacji, których emisja nie przekracza 25 tys. CO2 rocznie oraz zainstalowana moc cieplna urządzeń spalania paliw jest mniejsza niż 35MW i które przy tym wdrażają środki równoważne, których celem jest ograniczenie emisji gazów cieplarnianych.
Inne odstępstwa mają zastosowanie do tzw. mikroinstalacji, które nie rozliczają swojej emisji, ale nie muszą w tym celu realizować żadnych dodatkowych działań (instalacje, których roczna wielkości emisji wynosi mniej niż 2 500 Mg CO2).
Odnosi się to do jednostek rezerwowych lub zapasowych, które nie pracują więcej niż 300 godz. rocznie. Celem projektu jest zatem stworzenie ram prawnych dla odstępstw przewidzianych dyrektywą 2003/87, tak aby cześć instalacji będąca obecnie w systemie EU ETS mogła być zwolniona z obowiązku umarzania wielkości emisji.
Projekt wprowadzi m.in. nową definicję emisji, nowe rozwiązania związane z dostosowaniem przydziału uprawnień do emisji w odniesieniu do niektórych instalacji (tzw. warunkowość przydziału), dokona też włączenia do EU ETS (od 2026 r.) instalacji, które z powodu wykorzystywania kotłów biomasowych nie spełniały kryteriów włączenia do systemu.
Znajdą się w nim regulacje dotyczące włączenia do systemu EU ETS transportu morskiego, przy czym przez pierwsze dwa lata będą obowiązywały przejściowe, złagodzone, zasady rozliczania emisji dla przedsiębiorstw żeglugowych (obowiązek rozliczenia 40% zweryfikowanych emisji zgłoszonych za 2024 r. i 70% za 2025 r.). Z objęciem transportu morskiego systemem EU ETS wiąże się konieczność wprowadzenia do przepisów USHE nowych pojęć (tj. przedsiębiorstwo żeglugowe, rejs, port zawinięcia, wycieczkowy statek morski) i nałożenie nowych obowiązków na przedsiębiorstwa żeglugowe oraz nowych zadań na ministra właściwego do spraw klimatu, Krajowy Ośrodek Bilansowania i Zarządzania Emisjami oraz organy Inspekcji Ochrony Środowiska.
Projekt dokonuje również zmiany w zakresie przeznaczenia środków uzyskanych z aukcji uprawnień do emisji lub ich równowartości na cele związane z klimatem, zgodnie z wymaganiami wprowadzonymi przez dyrektywę 2023/959 (w miejsce obecnych 50% tych wpływów znowelizowana dyrektywa nakłada obowiązek przeznaczania całości wpływów ze sprzedaży uprawnień na cele związane z ochroną klimatu i adaptacją do zmian klimatu).
Projekt dokonuje również zmiany w zakresie przeznaczenia środków uzyskanych z aukcji uprawnień do emisji lub ich równowartości na cele związane z klimatem, zgodnie z wymaganiami wprowadzonymi przez dyrektywę 2023/959 (w miejsce obecnych 50% tych wpływów znowelizowana dyrektywa nakłada obowiązek przeznaczania całości wpływów ze sprzedaży uprawnień na cele związane z ochroną klimatu i adaptacją do zmian klimatu).
Źródło: ISBnews
