Sejm przyjął ustawę o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych na zapewnienie płynności finansowej przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 (tzw. tarczę 4.0) wprowadzającą dopłaty do oprocentowania, a także wsparcie dla samorządów i zmiany w przetargach publicznych. Celem ustawy jest także ochrona polskich spółek przed wrogimi przejęciami z powodu gorszej sytuacji gospodarczej wywołanej epidemią COVID-19.
Za ustawą opowiedziało się 228 posłów, przeciw było 189, a 38 wstrzymało się od głosu.
Jednocześnie Sejm wprowadził do ustawy szereg poprawek. Doprecyzował m.in., że dopłaty nie stanowią przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz przepisów o podatku dochodowym od osób prawnych.
Dokonał też zmian w ustawie o fundacjach i ustawie prawo o stowarzyszeniach, zgodnie z którymi w przypadku stanu epidemii bądź stanu zagrożenia epidemicznego kadencje zarządów fundacji i stowarzyszeń, upływające w trakcie w ciągu 30 dni po odwołaniu danego stanu zostają przedłużone do czasu nowych wyborów organów, jednak nie dłużej niż do 60 dni po odwołaniu danego stanu.
Przyznał też starostom uprawienie do udzielania organizacjom pozarządowym pożyczki (umarzanej na wniosek) do wysokości 5 tys. zł (jeżeli ich dochody organizacji w poprzednim roku obrotowym nie przekroczyły 100 tys. zł i jeżeli kontynuują działalność co najmniej trzy miesiące po otrzymaniu tej pożyczki). Jednocześnie zaznaczono, że przychód z tytułu umorzenia pożyczki nie stanowi przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym.
Sejm wprowadził też szereg przepisów dotyczących możliwości odbywania posiedzeń m.in. organów Polskiej Akademii Nauk, uczelni wyższych i innych jednostek naukowych przy użyciu środków komunikacji elektronicznej.
Posłowie zgodzili się także, by Rada Ministrów mogła przedłużyć rozporządzeniem termin obowiązywania dodatkowego zasiłku opiekuńczego (zgodnie z obecnymi przepisami obowiązuje do 28 czerwca br.)
Projekt ustawy o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych na zapewnienie płynności finansowej przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 przygotowało Ministerstwo Rozwoju, we współpracy z m.in. Kancelarią Prezesa Rady Ministrów, Ministerstwem Aktywów Państwowych, Ministerstwem Finansów, Ministerstwem Rodziny Pracy i Polityki Społecznej, Ministerstwem Spraw Wewnętrznych i Administracji, Bankiem Gospodarstwa Krajowego, Urzędem Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Urzędem Komisji Nadzoru Finansowego, Zakładem Ubezpieczeń Społecznych i Urzędem Zamówień Publicznych.
Wśród najważniejszych rozwiązań znalazły się:
- czasowe przepisy antyprzejęciowe dla ochrony polskich firm przed wykupem przez inwestorów spoza UE;
- wsparcie budżetów samorządów;
- ułatwienia dotyczące przetargów;
- dopłaty z budżetu państwa do oprocentowania kredytów bankowych dla firm;
- wakacje kredytowe dla tych, którzy w marcu stracili główne źródło dochodu;
- wsparcie utrzymania miejsc pracy poprzez dostosowanie rynku pracy do wyzwań spowodowanych przez COVID-19;
- ułatwienia podatkowe, w tym prawo do odliczania darowizn na rzecz m.in. domów samotnej matki, noclegowni, schronisk dla osób bezdomnych, czy domów pomocy społecznej.
Celem ustawy jest ochrona polskich spółek przed wrogimi przejęciami z powodu gorszej sytuacji gospodarczej wywołanej epidemią COVID-19. Celem przepisów antyprzejęciowych jest zatem ochrona polskich firm przed wykupem przez podmioty spoza UE w momencie, w którym – ze względu na epidemię – ich wycena może być szczególnie niska.
Nowe reguły kontroli przejęć spółek mają obowiązywać przez 2 lata. Transakcje nabycia znaczącej liczby udziałów w takich spółkach będą podlegały kontroli Prezesa UOKiK. Ochrona ma dotyczyć przedsiębiorstw, których przychód na terytorium RP przekroczył równowartość 10 mln euro w którymkolwiek z dwóch lat obrotowych poprzedzających chęć przejęcia.
Regulacja obejmuje branże kluczowe dla zachowania bezpieczeństwa, porządku i zdrowia publicznego m.in.:
- spółki publiczne,
- twórców oprogramowania wykorzystywanego w kluczowych sektorach, takich jak: elektrownie, paliwa, zaopatrzenie w wodę, zaopatrzenie w gotówkę, płatności kartą, szpitale, sprzedaż leków na receptę, transport drogą powietrzną, kolejową, morską lub żeglugą śródlądową, transport drogowy i publiczny oraz zaopatrywanie w żywność;
- działalności gospodarcze związane z: energią elektryczną, gazem, paliwami, telekomunikacją, przetwórstwem żywności, produkcją leków, chemikaliów i nawozów, materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją oraz wyrobami technologii o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym.
Ustawa wprowadza rozwiązania osłonowe rozwiązania dla samorządów. W związku z pandemią COVID-19 odnotowują one obecnie spadek wpływów m.in. z tytułu podatków.
Przewiduje m.in.:
- Podwojenie udziału powiatów, w tym miast prezydenckich, w dochodach z gospodarki nieruchomościami Skarbu Państwa już od maja 2020 r. Teraz ma tam trafiać do nich co druga, nie co czwarta złotówka.
- Wprowadzenie w 2020 r. możliwości nierównowagi strony bieżącej budżetu JST dodatkowo o wartość faktycznego ubytku w dochodach podatkowych (z PIT, CIT, podatków lokalnych: od nieruchomości, rolnego, leśnego, od środków transportowych, opłaty skarbowej, PCC, opłaty uzdrowiskowej i miejscowej) będącego skutkiem wystąpienia COVID-19.
- Złagodzenie w 2020 r. reguły fiskalnej ograniczającej zadłużenie o kwotę faktycznego ubytku w dochodach podatkowych jednostki (katalog jak wyżej), wynikającego z wystąpienia epidemii COVID-19.
- Wprowadzenie możliwości przesunięcia na kolejne miesiące wpłat do budżetu państwa dokonywanych przez jednostki o ponadprzeciętnych dochodach podatkowych – raty wpłat tzw. janosikowego przypadające w maju i czerwcu 2020 r. będzie można zapłacić w drugim półroczu 2020 r.
- Uelastycznienie wydatkowania środków z tzw. funduszu korkowego w 2020 r. Pieniądze z tego funduszu będzie można przeznaczyć na przeciwdziałanie i łagodzenie skutków COVID-19.
Ustawa zakłada ułatwienia dot. przetargów w warunkach epidemii COVID-19, a także poprawiamy sytuację wykonawców zamówień publicznych.
Wprowadza zmiany w Prawie zamówień publicznych, które pozwolą na obniżenie kosztów udziału wykonawców w procedurach przetargowych, a także poprawę ich płynności finansowej na etapie realizacji umowy o udzielenie zamówienia publicznego.
Mają temu służyć:
- Zniesienie obowiązku żądania wadium w postępowaniach o szacunkowej wartości powyżej progów unijnych.
- Wprowadzenie obowiązku zapłaty wynagrodzenia w częściach lub udzielania zaliczek w przypadku dłuższych umów o udzielenie zamówienia publicznego.
- Obniżenie dopuszczalnej wysokości zabezpieczenia należytego wykonania umowy.
- Ograniczenie dopuszczalności dokonywana potrąceń kar umownych z wynagrodzenia wykonawcy lub innej wierzytelności, a także dochodzenia przez zamawiających zaspokojenia z zabezpieczenia należytego wykonania umowy.
- Uzupełnienie przepisów dot. możliwości zmiany umów z wykonawcami w odpowiedzi na zdarzenia wywołane epidemią COVID-19. W sytuacji, w której COVID-19 wpłynął na prawidłowe wykonanie umowy, strony będą zobowiązane do dokonania odpowiednich zmian w umowach w sprawie zamówienia publicznego.
Źródło: ISBnews