Sejm przyjął ustawę o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie elektrowni szczytowo-pompowych oraz inwestycji towarzyszących, która ma na celu usprawnienie realizacji i rozbudowy tych elektrowni, by uczynić z nich magazyny energii. Za ustawą głosowało 304 posłów, przeciw było 124.
Wcześniej Sejm przyjął poprawki, które mają na celu m.in. uszczegółowienie procesu zwrotu środków finansowych przekazanych na rachunek Funduszu Wypłaty Różnicy Ceny.
Nowelizacja zakłada, że budowa, przebudowa i utrzymanie elektrowni szczytowo-pompowej oraz inwestycji towarzyszącej będzie inwestycją celu publicznego. Rozwiązanie to ma zapewnić szybszą ich realizację, a tym samym poprawę bezpieczeństwa energetycznego, poprzez zwiększenie możliwości magazynowania energii elektrycznej w polskim systemie elektroenergetycznym.
Zgodnie z nowelizacją dla inwestycji w zakresie elektrowni szczytowo-pompowej wydana będzie tzw. decyzja zintegrowana, łącząca w sobie aspekty decyzji lokalizacyjnej, podziałowej i wywłaszczeniowej. Dzięki temu:
– przepisy ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym co do zasady nie będą miały zastosowania do przygotowywania projektów dotyczących realizacji elektrowni szczytowo-pompowych;
– decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji będzie wiązać właściwe organy przy sporządzaniu studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego oraz miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, a także w zakresie wydawania decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu oraz pozwolenia na budowę;
– ostateczna decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji będzie stanowić podstawę do dokonywania wpisów w księdze wieczystej i w katastrze nieruchomości;
– znacznie ułatwiony zostanie proces pozyskiwania gruntów na potrzeby realizacji inwestycji.
Ustawa wprowadza też ułatwienia w zakresie pozyskiwania gruntów wynikających z wprowadzenia obowiązku wydania decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji:
– decyzja będzie zatwierdzać podział nieruchomości położonych w obszarze realizacji inwestycji;
– z dniem, w którym decyzja ta stanie się ostateczna, nieruchomości w niej określone z mocy prawa będą stawać się własnością Skarbu Państwa za odszkodowaniem (następnie będą oddawane w użytkowanie wieczyste inwestorowi), a ograniczone prawa rzeczowe obciążające te nieruchomości lub zobowiązania, których przedmiotem są nieruchomości, wygasną (także za odszkodowaniem);
– decyzja o ustaleniu lokalizacji będzie stanowić podstawę do wydania przez właściwy organ decyzji o wygaśnięciu trwałego zarządu ustanowionego na nieruchomości przeznaczonej na inwestycję w zakresie elektrowni szczytowo-pompowej stanowiącej własność Skarbu Państwa;
– nieuregulowany stan prawny nieruchomości objętych wnioskiem o wydanie decyzji ustaleniu lokalizacji nie będzie stanowić przeszkody do wydania tej decyzji.
Zgodnie z ustawą, jeżeli do przeprowadzenia pomiarów, badań lub innych prac niezbędnych do sporządzenia raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko lub do sporządzenia wniosku o wydanie decyzji o ustaleniu lokalizacji (np. wykonanie badań archeologicznych, geologicznych, hydrogeologicznych lub określeniu geotechnicznych warunków posadowienia obiektu), konieczne będzie wejście na teren cudzej nieruchomości (także o nieuregulowanym stanie prawnym), inwestor powinien być uprawniony do uzyskania decyzji wojewody o zezwoleniu na wejście na teren tej nieruchomości.
Ponadto nowelizacja zakłada usprawnienie procesu inwestycyjnego poprzez:
– skrócenie terminów wydawania decyzji administracyjnych w stosunku do terminów obowiązujących;
– wprowadzenie kar pieniężnych nakładanych na organy właściwe do wydania decyzji w razie przekroczenia tych terminów;
– nadanie rygorów natychmiastowej wykonalności decyzjom wydawanym w procesie inwestycyjnym na podstawie ustawy;
– skrócenie terminów rozpatrywania przez sądy administracyjne środków zaskarżenia od decyzji wydawanych na podstawie ustawy;
– uniezależnienie wydania pozwolenia wodnoprawnego od uprzedniego uzyskania decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji (tak, aby te procesy mogły toczyć się niezależnie).
Inwestycje niezbędne do uruchomienia inwestycji w zakresie elektrowni szczytowo pompowej będą podlegać tym samym zasadom, co inwestycja główna; ustawa wprowadza pojęcie inwestycji towarzyszącej (inwestycji w zakresie budowy lub rozbudowy sieci przesyłowej lub dystrybucyjnej lub innych urządzeń, instalacji, sieci lub obiektów budowlanych koniecznych do wyprowadzenia mocy z elektrowni szczytowo-pompowej, jej budowy, przebudowy lub eksploatacji). Ma to pozwolić na zsynchronizowanie obydwu procesów inwestycyjnych.
Przepisy ustawy dotyczą wszystkich elektrowni szczytowo-pompowych, bez względu na moc czy technologię.
Jak powiedziała wiceminister klimatu i środowiska Anna Łukaszewska-Trzeciakowska, przewidziano – według raportu zespołu eksperckiego do spraw budowy ESP-ów – trzy lokalizacje: Tolkmicko, Młoty, Rożnów II, wytypowano potencjalne lokalizacje dla kolejnych siedmiu. Łączna ich moc to ponad 4 tys. MW.
W Polsce obecnie funkcjonuje sześć głównych elektrowni szczytowo-pompowych. To jest elektrownia Żarnowiec – moc 716 MW, elektrownia Porąbka-Żar – moc 500 MW, Zespół Elektrowni Wodnych Solina-Myczkowce – moc 200 MW, po modernizacji w latach 2000-2003, a przed modernizacją – 136 MW, elektrownia Żydowo – moc 167 MW po modernizacji zakończonej w 2013 r., elektrownia Niedzica – moc 92 MW i elektrownia Dychów.
Źródło: ISBnews