Na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie (GPW) notowane są 172 firmy rodzinne, to 42% wszystkich notowanych spółek, wynika z raportu „Firmy rodzinne na GPW” firmy doradczej Grant Thornton.
„To podstawa naszego rynku. Spółki rodzinne stanowią istotny segment spółek na warszawskiej giełdzie” – powiedział wicedyrektor Działu Rynku Pierwotnego GPW Dariusz Mejszutowicz podczas telekonferencji z dziennikarzami.
Jak wynika z raportu Grant Thornton, przeciętna polska spółka rodzinna osiąga 1,39 mld zł przychodów, tj. o 8% więcej niż przed rokiem i generuje ponad 109 mln zł wyniku EBITDA (spadek o 8%). Wartość rynkowa przeciętnej firmy rodzinnej notowanej na GPW przekroczyła na koniec 2023 roku 1 008 mld zł (wzrost o 25%).
Jak zwracają uwagę autorzy raportu, widać oznaki tzw. sukcesji menedżerskiej – tzn. przekazania zarządzania spółką w ręce wynajętych menedżerów a nie potomków założycieli spółek – w 13% spółek nie zasiadają członkowie rodzin założycieli, rok wcześniej było to 6%.
„Tegoroczne dane prezentują interesujący obraz zarządzania i własności w firmach rodzinnych, ukazując zarówno ich mocne strony, jak i obszary wymagające uwagi. Aktywny udział nestorów w zarządzaniu świadczy o silnym zakorzenieniu tradycji i doświadczenia w strukturach tych firm, co jest ich istotnym atutem. Jednak niski poziom zaangażowania kolejnego pokolenia wskazuje na wyzwania związane z płynnym przekazywaniem władzy i własności, przez co budowanie planu sukcesji pozostaje kluczowym wyzwaniem strategicznym firm rodzinnych. Widzimy, że rośnie liczba osób zarządzających spoza rodziny, co może świadczyć o większym zainteresowaniu sukcesją z wykorzystaniem zewnętrznego zarządu. Jest to rozwiązanie szczególnie cenne w przypadku, gdy brak odpowiednio przygotowanych sukcesorów w rodzinie wymusza alternatywne podejście do przejęcia sterów” – powiedziała senior counsel, radca prawny, lider zespołu doradztwa dla firm rodzinnych w Grant Thornton Maja Jabłońska.
Spółka rodzinna jest mniejsza niż przeciętna spółka na GPW, głównie za sprawą gigantów branżowych z segmentu przemysłu i produkcji, a także energetyki, których znajdziemy w tej drugiej grupie. Jednocześnie spółka rodzinna wypracowała w ubiegłym roku wyższy poziom marży zysku netto. Przeciętna spółka z polskiego parkietu, niezależnie od struktury właścicielskiej, od lat systematycznie zwiększa przychody, generuje dodatnie wyniki finansowe na poziomie EBITDA zapewniając właścicielom zyski na poziomie 8-9% w przypadku spółek rodzinnych oraz 13-15% w przypadku pozostałych podmiotów, podano w raporcie.
Z raportu wynika też, że tylko 9 spośród 172 analizowanych firm rodzinnych, czyli 5% wszystkich firm rodzinnych notowanych na GPW, ujawniło w swoim akcjonariacie fundacje rodzinne (fundacja posiada ponad 5% akcji). To wynik podobny jak przed rokiem. Brak dynamiki w tym obszarze może wynikać z faktu, że wielu przedsiębiorców, antycypując ewentualne zmiany przepisów w zakresie fundacji rodzinnej, wykorzystuje to narzędzie jako efektywny wehikuł inwestycyjny, nie lokując w nim jednocześnie całego swojego majątku, wskazano.
Źródło: ISBnews