Banki obawiają się dalszego obniżenia aktywności na rynku kredytowym w IV kwartale br., zapowiadają dalsze zaostrzanie polityki kredytowej wobec przedsiębiorstw i gospodarstw domowych oraz oczekują spadku popytu, który w przypadku długoterminowych kredytów dla przedsiębiorstw ma być znaczny, wynika z ankiety Narodowego Banku Polskiego (NBP).
„Pogorszenie się perspektyw makroekonomicznych i wzrost stóp procentowych istotnie ograniczyły aktywność na rynku kredytowym w III kwartale 2022 r. Banki zaostrzyły kryteria udzielania wszystkich rodzajów kredytów i zanotowały spadek popytu w większości segmentów rynku kredytowego, z wyjątkiem kredytów krótkoterminowych dla dużych przedsiębiorstw” – czytamy w raporcie pn. „Sytuacja na rynku kredytowym – wyniki ankiety do przewodniczących komitetów kredytowych IV kwartał 2022 r.”
„Na IV kwartał 2022 r. banki zapowiadają dalsze zaostrzanie polityki kredytowej wobec przedsiębiorstw i gospodarstw domowych oraz oczekują, z wyjątkiem krótkoterminowych kredytów dla przedsiębiorstw, dalszego spadku popytu, który w przypadku długoterminowych kredytów dla przedsiębiorstw ma być znaczny” – czytamy również.
Banki zapowiadają dalsze zaostrzanie polityki kredytowej wobec przedsiębiorstw, częściej w przypadku dużych podmiotów; istotny spadek popytu na kredyty długoterminowe i niewielki wzrost na kredyty krótkoterminowe.
„W IV kwartale 2022 r. banki planują dalsze zaostrzanie kryteriów kredytowania przedsiębiorstw, przy czym częściej w przypadku dużych przedsiębiorstw niż sektora MSP (procenty netto dla kredytów krótko- i długoterminowych, odpowiednio: duże przedsiębiorstwa: -33% i -44% oraz sektor MSP: -2% i -11%).” – napisano w raporcie.
Banki oczekują również spadku popytu na kredyty długoterminowe dla dużych przedsiębiorstwa (-76%) i sektora MŚP (-53%). Oczekują jednak niewielkiego wzrostu popytu na kredyty krótkoterminowe ze strony dużych przedsiębiorstw i MŚP (odpowiednio: 26% i 7%).
„Prognozy banków odnośnie do popytu na wszystkie rodzaje kredytów dla przedsiębiorstw są nadal pesymistyczne, przy czym, 28% banków uważa, że spadki popytu na kredyty długoterminowe dla dużych przedsiębiorstw mogą być znaczne (procenty netto dla kredytów krótko- i długoterminowych, odpowiednio: duże przedsiębiorstwa: -25% i -77% oraz sektor MSP: -33% i -63%)” – czytamy również.
W III kwartale 2022 r. banki zauważyły spadek popytu w większości segmentów kredytu dla przedsiębiorstw. Zarówno duże przedsiębiorstwa, jak i MSP najbardziej ograniczyły zapotrzebowanie na kredyty długoterminowe (odpowiednio: -76% i -61%). Zmiany popytu na kredyty krótkoterminowe były różnokierunkowe – duże przedsiębiorstwa zanotowały jego wzrost (56%) a MSP spadek (procent netto: -25%), podano.
W segmencie kredytów mieszkaniowych banki oczekują kontynuacji zaostrzania polityki kredytowej i dalszy spadek popytu w IV kw.
„Wśród banków przeważają deklaracje zaostrzania w IV kwartale 2022 r. kryteriów udzielania kredytów mieszkaniowych (-22%) oraz oczekiwania pogłębienia się spadku popytu na te kredyty (-44%), przy czym oceny indywidualnych banków są różnicowane” – czytamy w raporcie.
Jak wynika z raportu, w III kwartale 2022 r. banki ponownie odnotowały spadek popytu na kredyty mieszkaniowe (-93%), przy czym 92% ankietowanych banków uznało ten spadek za znaczny. Jako powody tego spadku banki wskazywały: pogorszenie się sytuacji gospodarstw domowych (-92%), prognozy sytuacji na rynku mieszkaniowym (-87%), zmiany w wydatkach konsumpcyjnych (-68%), a także zaostrzenie kryteriów udzielania kredytów (-29%).
„Po czterech kwartałach zacieśniania kryteriów udzielania kredytów mieszkaniowych w III kwartale 2022 r. zdecydowana większość banków pozostawiła je na niezmienionym poziomie (-4%). Nieznacznym, częściej łagodzącym zmianom uległy warunki kredytowania. Banki obniżyły wymagania co do udziału własnego kredytobiorcy (procent netto: 16%) i zabezpieczenia kredytu (15%), wydłużyły maksymalny okres kredytowania (15%) oraz zmniejszyły marżę kredytową (15%). Pojedyncze banki podniosły natomiast marżę kredytową dla kredytów obarczonych większym ryzykiem (-8%)” – czytamy również w raporcie.
Banki planują kontynuować zaostrzanie kryteriów udzielania kredytów konsumpcyjnych (-30%) w IV kwartale 2022 r. i obawiają się dalszego spadku popytu na te kredyty (-55%), w tym 12% z nich spadku o charakterze znacznym, wynika z raportu.
W tym segmencie w III kw. zaostrzenie kryteriów polityki kredytowej motywowane było m.in. pogorszeniem się sytuacji gospodarstw domowych i wzrostem stóp procentowych; zaostrzenie większości warunków kredytowania, w tym podniesienie marży kredytowej i marży na kredyty obarczone podwyższonym ryzykiem, przy jednoczesnym obniżeniu pozaodsetkowych kosztów kredytu.
„W III kwartale 2022 r., po krótkotrwałym wzroście, banki ponownie zaobserwowały spadek popytu na kredyty konsumpcyjne (-50%). W ich opinii zmniejszenie zapotrzebowania na kredyty konsumpcyjne wynikało głównie z pogorszenia się sytuacji gospodarstw domowych (-34%), zaostrzenia warunków (-30%) i kryteriów udzielania kredytów konsumpcyjnych (-24%) oraz spadku zapotrzebowania na finansowanie zakupu dóbr trwałego użytku (-23%)” – czytamy dalej.
Za przyczyny zmian popytu banki uznały również wzrost stóp procentowych i nośników energii oraz wzrost ryzyka wywołanego wojną w Ukrainie, podano.
Ankieta została przeprowadzona na początku października 2022 r. wśród 23 banków, których łączny udział należności od przedsiębiorstw i gospodarstw domowych w portfelu sektora bankowego wynosi około 89%.
Źródło: ISBnews
