ETF to fundusz inwestycyjny notowany na giełdzie, którego zachowanie odwzorowuje zmiany całej grupy instrumentów finansowych (indeksy). Historia ETF-ów jest relatywnie krótka, bo sięga początków lat 90-tych XX wieku. Mimo tego, ETF-y okazały się instrumentami, które zrewolucjonizowały i podbiły rynek finansowy. Prawdziwy rozkwit tego segmentu instrumentów finansowych to historia ostatnich lat, a impulsem i punktem zwrotnym okazał się kryzys finansowy z lat 2007-2009. Wystarczy wspomnieć, że w 2003 r. liczba ETF-ów w obrocie wynosiła 276, natomiast w roku 2021 zbliżyła się do poziomu 8600. Co więcej, miniony rok okazał się rekordowym pod względem napływów, które sięgnęły poziomu 1.22 bln dolarów, a wartość aktywów funduszy ETF po raz pierwszy w historii przekroczyła poziom 10 bln dolarów.
ETF-y świetnie sprawdzą się dla inwestora nieposiadającego specjalistycznej wiedzy i czasu na wybór pojedynczych akcji czy obligacji. Wspólną cechą wszystkich ETF-ów jest ich przejrzysta strategia, jasno wskazująca, jaki indeks dany instrument odwzorowuje. Dla inwestora jest to wygodny sposób inwestowania i gwarancja, że wybrany ETF będzie konsekwentnie realizował założenia. Charakterystyczną cechą ETF-ów jest też niski koszt zarządzania umożliwiający odwzorowanie indeksu przy niewielkim nakładzie finansowym. Co więcej, decydując się na zakup pojedynczego ETF-a mamy zapewnioną dywersyfikację, co ogranicza ryzyko portfela.
Obok pozytywnych cech można też znaleźć wadę, która jednak dla części inwestorów może okazać się zaletą. Sztywne przypisane do odwzorowywanego indeksu uniemożliwia wygenerowanie dodatkowych korzyści, wynikających z selekcji pojedynczych instrumentów. Takie sztywne przypisanie może być jednak postrzegane jako zaleta, gdyż większość nawet profesjonalnych inwestorów próbujących aktywnie selekcjonować pojedyncze instrumenty osiąga gorsze wyniki od rynku.
ETF-y są emitowane przez największe instytucje finansowe zarządzające aktywami na świecie. Rynek jest dość silnie skoncentrowany, a w pierwszej trójce znajdują się takie marki jak: BlackRock, Vanguard, State Street SPDR.
Wachlarz ETF-ów oferowanych przez głównych graczy funkcjonujących na tym rynku jest bardzo szeroki. Podstawowy podział rozwiązań rynkowych uwzględnia klasę aktywów, którą dany ETF naśladuje. W ramach tej grupy możemy wyróżnić podstawowe segmenty tj.:
- ETF-y akcyjne – naśladujące zachowanie indeksu giełdowego np. S&P 500, WIG 20, Nikkei 225
- ETF-y obligacyjne – odzwierciedlające wahania wybranej grupy obligacji, np. skarbowe, korporacyjne
- ETF-y surowcowe – imitujące portfel składający się z wybranych surowców bądź całego koszyka
- ETF-y multi-asset – odwzorowujące portfel złożony z różnych klas aktywów
- ETF-y sektorowe, tematyczne – odtwarzające ruchy cenowe akcji, obligacji wyróżniających się konkretną cechą np. spółki technologiczne, spółki z segmentu cyberbezpieczeństwa, ESG
Instytucje emitujące ETF-y prześcigają się w nowych pomysłach, wprowadzając rozwiązania cechujące się niestandardowym sposobem odwzorowania indeksu. W grupie tej znajdują się:
- ETF-y lewarowane – stopa zwrotu indeksu powiększana jest o określony wskaźnik np. 2x, 3x
- ETF-y odwrotne – generujące wynik ze znakiem przeciwnym do instrumentu bazowego.
W przypadku spadku indeksu giełdowego, ETF będzie osiągał dodatnie wyniki
Ostatnim podziałem ETF-ów jest zróżnicowanie wynikające z typu jednostki. ETF-y możemy podzielić na:
- ETF-y akumulacyjne – środki z tytułu dywidend, odsetek są reinwestowane i nie są wypłacane inwestorowi
- ETF-y dystrybucyjne – środki z tytułu dywidend, odsetek są wypłacane inwestorom
w cyklicznych interwałach
ETF-om nie można w jednoznaczny sposób przypisać poziomu ryzyka. Wspólną cechą całej grupy instrumentów jest jego redukcja przez dywersyfikację, jednak zróżnicowanie w zależności od rodzaju ETF-a jest znaczące. Najniższym poziomem ryzyka charakteryzują się rozwiązania z ekspozycją na rynek obligacji. Najwyższe ryzyko występuje w przypadku ETF-ów akcyjnych czy surowcowych. Z ryzykiem silnie skorelowany jest horyzont inwestycyjny. W podstawowym założeniu, im większe ryzyko danego rozwiązania, tym dłuższy powinien być nasz horyzont inwestycyjny. Zasada ta jednak nie sprawdza się w przypadku funduszy lewarowanych, które charakteryzują się najwyższym ryzykiem. W tym segmencie konieczne jest podejście indywidualne, gdyż specyfika kształtowania się stopy zwrotu w dłuższym terminie preferuje inwestycje krótkoterminowe.
Bardzo bogata gama dostępnych ETF-ów sprawia, że rozwiązania te sprawdzają się w różnych warunkach rynkowych. W warunkach hossy na rynku akcyjnym, ETF-y na główne indeksy giełdowe będą się świetnie zachowywać, natomiast w sytuacji zdecydowanie gorszego sentymentu na globalnych parkietach najlepszym rozwiązaniem mogą okazać się ETF-y odwrotne. Dlatego kluczowe jest zdefiniowanie przez inwestorów swojego celu, horyzontu inwestycyjnego, poziomu skłonności do ryzyka, co pozwoli znaleźć produkt dostosowany do ich potrzeb.
ETF-y niejednokrotnie charakteryzują się ponadprzeciętnymi wynikami inwestycyjnymi. Pozytywnym przykładem jest iShares S&P 500 Energy Sector UCITS ETF, który w ciągu roku wzrósł o 88.71%. Z drugiej strony mamy wiele negatywnych przypadków ETF-ów, które straciły dużą część swojej wartości. Najlepiej sytuację tę obrazuje stopa zwrotu WisdomTree Cloud Computing UCITS ETF-USD Acc, który na przestrzeni ostatnich 12 miesięcy stracił 53.00%.
Źródło: WealthSeed