Poselski projekt zmiany konstytucji dotyczący wyłączenia wydatków na armię z limitu uzbrojenia oraz konfiskaty mienia, które miałoby służyć na rzecz wspierania działań Federacji Rosyjskiej oraz został skierowany do sejmowych Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Obrony Narodowej.
Wniosek o odrzucenie projektu w pierwszym czytaniu poparło 191 posłów, 233 było przeciwnych, a 29 wstrzymało się od głosu.
Projekt dotyczy modyfikacji art. 216 ust. 5 w celu wyłączenia z konstytucyjnie określonego limitu zadłużenia publicznego pożyczek, gwarancji i poręczeń finansowych służących finansowaniu potrzeb obronnych państwa; dodania art. 234a jako podstawy do przejęcia przez Skarb Państwa własności, która znajduje się w ramach jurysdykcji Rzeczypospolitej Polskiej, a w przypadku której – jak podano – można domniemywać, że może służyć do wspierania rosyjskiej agresji; przejęty majątek będzie w całości spożytkowany na wsparcie ofiar rosyjskiej agresji.
W myśl art. 216 ust. 5 Konstytucji RP nie wolno zaciągać pożyczek lub udzielać gwarancji i poręczeń finansowych, w których następstwie państwowych dług publiczny przekroczy 3/5 wartości rocznego produktu krajowego brutto. Zgodnie z art. 126 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej państwa członkowskie unikają nadmiernego deficytu budżetowego: 3% dla stosunku planowanego lub rzeczywistego deficytu publicznego do produktu krajowego wyrażonego w cenach rynkowych oraz 60% dla stosunku zadłużenia do produktu krajowego brutto wyrażonego w cenach rynkowych.
Proponowana zmiana art. 216 ust. 5 Konstytucji RP ma na celu wyłączenie przy obliczaniu relacji państwowego długu publicznego do wartości produktu krajowego brutto wydatków na finansowanie potrzeb obronnych Rzeczypospolitej Polskiej.
Jednocześnie zgodnie z projektowanym przepisem w razie napaści zbrojnej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub powodującej bezpośrednie zagrożenie bezpieczeństwa wewnętrznego państwa, majątek osób fizycznych i prawnych oraz innych podmiotów, który znajduje się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, może zostać przejęty przez Skarb Państwa z mocy prawa i bez odszkodowania, w przypadku gdy można domniemywać, że majątek ten jest lub może być wykorzystany w jakiejkolwiek części do finansowania lub wspierania napaści zbrojnej, dokonanej przez obce państwo lub działań związanych z tą napaścią.
Podkreślono, że majątek ten przejdzie na własność Skarbu Państwa, a następnie zostanie przeznaczony na rzecz wsparcia ofiar danej napaści zbrojnej.
Wywłaszczenie nie będzie mogło objąć obywateli Rzeczypospolitej Polskiej.
Wszelkie szczegóły przejścia własności na Skarb Państwa określi ustawa, która ma zostać wydana w oparciu o ten przepis konstytucji.
21 marca br. rząd zapowiedział zmiany w konstytucji, zakładające wyłączenie z reguł finansowych kwestii związanych z armią, konfiskatę majątków rosyjskich oligarchów i przekazanie środków z tej konfiskaty na pomoc poszkodowanym w wyniku wojny oraz wprowadzenie dodatkowego podatku dla firm zagranicznych, które mimo sankcji kontynuują działalność na terenie Federacji Rosyjskiej.
Zgodnie z konstytucją, projekt ustawy o zmianie konstytucji może przedłożyć co najmniej 1/5 ustawowej liczby posłów, Senat lub prezydent. Pierwsze czytanie tego projektu może odbyć się nie wcześniej niż trzydziestego dnia od dnia przedłożenia go Sejmowi. Ustawę o zmianie konstytucji uchwala Sejm większością co najmniej 2/3 głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów oraz Senat bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby senatorów.
Źródło: ISBnews