Wprowadzenie możliwości dokonywania zakupu testowego przez „tajemniczego klienta” zakłada projekt nowelizacji ustawy o ochronie praw konsumentów, który trafił właśnie do konsultacji społecznych. Dotychczas kontrolujący mogli sprawdzić jedynie sposób oferowania towaru, zakres udzielanych informacji, ale nie mogli zawrzeć umowy.
„Możliwość zakupu towarów i usług, z zastosowaniem ukrytej lub przybranej tożsamości, pozwoli na pozyskanie materiału dowodowego, do którego prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) miał do tej pory ograniczony dostęp” – czytamy w uzasadnieniu.
Zgodnie z obecnymi przepisami, kontrolerzy nie mogą zawrzeć umowy, co w wielu przypadkach, uniemożliwia skontrolowanie całego procesu sprzedaży i praktyk z tym związanych, np. podczas pokazów, gdy umowa zawierana przez konsumenta związana jest z koniecznością nabycia dodatkowych produktów np. zawarcia umowy pożyczki.
„Potrzeba zastosowania tzw. 'zakupu testowego’ staje się również coraz silniejsza w dobie sprzedaży coraz bardziej skomplikowanych i ryzykownych usług finansowych, gdyż w takich przypadkach nie jest możliwe skonfrontowanie treści oferty składanej przez przedstawiciela banku, instytucji finansowej lub pośrednika i treści umowy zawieranej z konsumentem na podstawie tej oferty” – podano w uzasadnieniu.
Ponadto w przypadku zakupu tzw. usług finansowych często nawet do przedstawienia oferty konieczne jest podanie danych konsumenta bądź wypełnienie odpowiednich dokumentów, co wiąże się z koniecznością użycia ukrytej tożsamości.
Jak podkreślono, w sytuacji, w której działania kontrolującego ograniczają się jedynie do etapu przedumownego, nie ma możliwości pozyskania dowodów dotyczących całego procederu kupna – sprzedaży, zorganizowanego w taki sposób, by wprowadzić konsumenta w błąd. Wprowadzenie instytucji umożliwiającej dokonanie takiego zakupu oraz przetestowanie oferowanego produktu, ma pozwolić na pozyskanie całości materiału dowodowego dotyczącego takich praktyk, w ramach jednego postępowania kontrolnego.
Poszerzenie uprawnień „tajemniczego klienta” ma dotyczyć także m.in. handlu elektronicznego.
Źródło: ISBnews