Miesięczny Indeks Koniunktury (MIK), badający nastroje polskich przedsiębiorstw, wzrósł o 0,6 pkt m/m do 94,7 pkt w październiku br., podał Polski Instytut Ekonomiczny (PIE). Wskaźnik został opracowany we współpracy z Bankiem Gospodarstwa Krajowego (BGK).
To już trzeci z kolei miesiąc, a czwarty w br., w którym MIK jest poniżej poziomu neutralnego (100), co oznacza przewagę nastrojów negatywnych. W porównaniu z ubiegłorocznym odczytem październikowym (111,9 pkt), obecny poziom MIK jest niższy o 17,2 pkt, podano.
„Wartości pięciu z siedmiu obserwowanych komponentów MIK (wartość sprzedaży, nowe zamówienia, zatrudnienie, moce produkcyjne, inwestycje) znalazły się poniżej poziomu neutralnego. Pogarszająca się sytuacja ekonomiczna firm i rosnące koszty funkcjonowania skłaniają przedsiębiorstwa do podejmowania działań mających na celu optymalizację kosztów, w tym związanych z zatrudnieniem, podczas gdy dotychczas firmy starały się utrzymywać stan zatrudnienia i poziom wynagrodzeń” – czytamy w komunikacie.
W październikowym odczycie, podobnie jak w badaniu wrześniowym, najniższe wartości wskaźników koniunktury dotyczą: inwestycji (81,9 pkt), nowych zamówień (84,6 pkt), wartości sprzedaży (87,5 pkt) oraz mocy produkcyjnych (96,5 pkt). Do pozytywów należy zaliczyć fakt, że we wszystkich tych komponentach MIK odnotowaliśmy wzrost wskaźników m/m (odpowiednio o: 3,7 pkt; 3,6 pkt; 2,2 pkt; 0,2 pkt). Z kolei najbardziej niepokoją wyniki dotyczące płynności finansowej firm, która wprawdzie jest powyżej poziomu neutralnego, ale już drugi z kolei miesiąc wykazuje spadek m/m (o 2,8 pkt), wskazujący na pogarszanie się kondycji ekonomicznej przedsiębiorstw. Negatywne tendencje obserwujemy również w obszarze wskaźnika zatrudnienia, który po raz pierwszy od początku badań (styczeń 2021 r.) spadł poniżej poziomu neutralnego i wynosi 99 pkt. Od trzech miesięcy odnotowywany jest także spadek wskaźnika wynagrodzeń, czego wyrazem jest podejmowanie przez firmy działań, mających na celu optymalizację kosztów związanych z zatrudnieniem.
„W ostatni kwartał 2022 r. firmy wchodzą w minorowych nastrojach. Utrzymujące się od ponad 3 miesięcy negatywne trendy w bieżącej sprzedaży i malejącym popycie zaczynają się utrwalać i przekładać na słabnącą płynność finansową w przedsiębiorstwach. Są to sygnały spowolnienia, wzmaganego dodatkowo kryzysem energetycznym. Obecnie już 90% firm produkcyjnych wskazuje w naszych badaniach, że ceny energii stanowią dla nich silną lub bardzo silną barierę do prowadzenia biznesu. To najwyższy wynik w całym roku. Jednocześnie utrzymująca się duża niepewność gospodarcza, spowodowana agresją rosyjską na Ukrainę, zaczyna przekładać się również na pogorszenie koniunktury na rynku pracy. Po raz pierwszy od początku 2021 r. komponent zatrudnieniowy, wchodzący w skład ogólnego wskaźnika MIK, osiągnął wynik poniżej poziomu neutralnego. Jest to związane z przewagą liczby firm, które w najbliższych miesiącach planują redukcje zatrudnienia (14%) nad tymi, które myślą o rozszerzaniu zespołów (10%). Najtrudniejsza sytuacja w tym zakresie występuje w budownictwie i produkcji” – powiedział zastępca dyrektora ds. badań i analiz w PIE Andrzej Kubisiak, cytowany w komunikacie.
Październik przyniósł ponowne obniżenie nastrojów w firmach średnich, małych i mikro. Jedynie wśród dużych przedsiębiorstw odnotowaliśmy wzrost wartości indeksu. Wartość wskaźnika wzrosła o 17,8 pkt m/m do poziomu 111,6 pkt, co oznacza przewagę nastrojów pozytywnych wśród największych firm. Najniższy poziom wskaźnika koniunktury odnosi się do mikrofirm (83,2 pkt) i ten wynik stanowi najgorszy odczyt dla mikrofirm w 2022 r. Z kolei największy spadek odnotowano w firmach małych, dla których wartość wskaźnika spadła o 6,8 pkt m/m do poziomu 86,5 pkt. W przypadku średnich przedsiębiorstw wartość MIK w ostatnim odczycie wskazuje na przewagę ocen negatywnych (97,4 pkt), chociaż jeszcze miesiąc temu obserwowaliśmy w tym sektorze przewagę nastrojów pozytywnych (100,7 pkt), wskazano również.
W podziale na sektory poprawa nastąpiła w transporcie i logistyce, usługach oraz handlu, zaś pogorszenie – w budownictwie i produkcji. Trzeba jednak pamiętać, że te obserwacje mogą być zaburzone czynnikami sezonowymi, które w większości sektorów zwyczajowo podbijają październikowe wyniki.
MIK powstaje na podstawie pomiarów w 7 kluczowych obszarach działalności przedsiębiorstw: wartość sprzedaży, nowe zamówienia, zatrudnienie, wynagrodzenia, moce produkcyjne, wydatki inwestycyjne, sytuacja finansowa na reprezentatywnej próbie 500 przedsiębiorstw w czterech kategoriach wielkościowych i pięciu branżowych. Poziomy MIK przyjmują wartości z przedziału <0;200>, a punkt odniesienia wskaźnika stanowi odczyt 100, który jest poziomem neutralnym.
Źródło: ISBnews