Rząd planuje przyjęcie strategii dla ciepłownictwa do 2030 r. z perspektywą do 2040 r., zakładającą dążenie do transformacji miksu paliwowego w kierunku odnawialnych źródeł energii wspieranych gazem ziemnym oraz dostosowanie taryf do realiów ciepłownictwa systemowego poprzez standaryzację i uproszczenie procedur oraz zawarcie mechanizmów zachęcających do inwestowania, wynika z wykazu prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów. Podjęcie uchwały Rady Ministrów w sprawie przyjęcia Strategii planowane jest na IV kw. br.
„Ciepłownie i elektrociepłownie o mocy powyżej 20 MW podlegają pod europejski system handlu uprawnieniami do emisji CO2 EU ETS. Gwałtowny wzrost cen uprawnień do emisji dwutlenku węgla w ostatnich latach, spowodował podwyższenie kosztów dla przedsiębiorstw ciepłowniczych, które nie są wystarczająco odzwierciedlane w taryfach, co skutkuje złą kondycją finansową” – czytamy w wykazie.
Dyrektywa o promowaniu energii ze źródeł odnawialnych EU/2018/2001 wprowadziła cel wzrostu udziału OZE w ciepłownictwie o 1,1 pkt. procentowego rocznie w okresie 2021-2030, co w przypadku Polski oznacza osiągnięcie poziomu 28,4% OZE w całym ciepłownictwie w 2030 roku.
„Obecne tempo wzrostu, zwłaszcza w ciepłownictwie systemowym, jest niewystarczające do wypełnienia tego zobowiązania – udział OZE w tym obszarze wzrósł z 2,9% w 2002 do 9,5% w 2019” – czytamy także.
Barierą rozwoju ciepłownictwa systemowego jest uznanie danego systemu ciepłowniczego za „efektywny” wg definicji z Dyrektywy 2012/27/EU. Zgodnie z jej brzmieniem: efektywny system ciepłowniczy to system, w którym do produkcji ciepła lub chłodu wykorzystuje się co najmniej w 50% energię ze źródeł odnawialnych lub w 50% ciepło odpadowe lub w 75% ciepło pochodzące z kogeneracji lub w 50% wykorzystuje się połączenie tej energii i ciepła.
System niespełniający tego warunku nie może uzyskać pomocy ze środków publicznych, chyba że w efekcie dokonanej inwestycji uzyska status efektywnego. Obecnie warunek spełnia ok. 10 % systemów, czytamy także.
Z tego też względu potrzeba wsparcia sektora i przeprowadzenie transformacji w kierunku gospodarki niskoemisyjnej i zrównoważonej.
Strategia przedstawia sytuację sektora, wyznacza cele zgodne z dokumentami strategicznymi, a następnie metody ich realizacji.
Zaproponowano:
– Transformację miksu paliwowego w kierunku odnawialnych źródeł energii wspieranych gazem ziemnym. Poza obniżeniem emisji gazów cieplarnianych zredukowanie ilości zanieczyszczeń powietrza generowanych przez, przede wszystkim, indywidualne paleniska opalane niskiej jakości paliwami stałymi.
– Zmianę środowiska regulacyjnego ciepłownictwa systemowego – przede wszystkim urealnione zostaną taryfy. Sytuacja finansowa spółek sektora, uzależniona od ustalanych przez Prezesa URE stawek, w ciągu ostatnich kilku lat pogarsza się. Celem zmian jest dostosowanie taryf do realiów ciepłownictwa systemowego poprzez standaryzację i uproszczenie procedur oraz zawarcie mechanizmów zachęcających do inwestowania.
– Wprowadzenie systemu gwarancji pochodzenia ciepła systemowego, działającego na podobnych zasadach jak obecnie funkcjonujący system gwarancji w elektroenergetyce. W przypadku ciepłownictwa, które stanowi kilkaset odrębnych systemów ciepłowniczych, znaczenie gwarancji pochodzenia początkowo będzie miało wymiar informacyjny i lokalny. Nie mniej w perspektywie kolejnej dekady może nabrać znaczenia chociażby przy wyborze lokalizacji biznesowych lub zakupie mieszkań.
– Wykorzystanie ciepła z odpadów komunalnych oraz ciepła odpadowego. Tam gdzie jest to technicznie wykonalne i ekonomicznie opłacalne – wykorzystywanie ciepła odpadowego, tj. ciepła powstałego w wyniku procesów przemysłowych, dotychczas niewykorzystywanego. Tam gdzie konieczne i uzasadnione lokalnymi zasobami – rozwój instalacji termicznego przekształcania odpadów komunalnych w nowoczesnych, spełniających ostre kryteria środowiskowe instalacjach, wytwarzających energię elektryczną i ciepło w kogeneracji.
– Aktywizację jednostek samorządu terytorialnego (JST) w zakresie energetyki cieplnej przy wsparciu administracji centralnej. Zdaniem autorów projektu przebieg transformacji zależeć będzie od działań podejmowanych na poziomie gminy. Obecnie gminy mają obowiązek sporządzania planów zaopatrzenia ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe, nie jest on jednak realizowany w zadowalający sposób – w 2018 roku jedynie 22% gmin posiadało taki plan.
Aktywizacja gmin jest konieczna do sprawnej implementacji ciepła odpadowego oraz ciepła z odpadów komunalnych. Jednocześnie proces należałoby ułatwić poprzez usystematyzowanie sporządzania planu oraz szkolenie odpowiednio wykwalifikowanego personelu, podkreślono w wykazie.
Źródło: ISBnews
