Sejm przyjął nowelizację ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, zmierzającą do wprowadzenia jednolitych rozwiązań dotyczących przyznawania i wypłaty świadczeń, a także usprawnienie funkcjonowania Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Za nowelą głosowało 231 posłów, 176 było przeciw, a 24 wstrzymało się od głosu.
Wcześniej posłowie odrzucili proponowane do nowelizacji poprawki.
Nowelizacja zakłada:
- ujednolicenie zasad objęcia ubezpieczeniami wspólników jednoosobowych spółek z o.o. oraz wspólników spółki jawnej, partnerskiej lub komandytowej (uzależnienie obowiązku ubezpieczeń społecznych od statusu wspólnika)
- rezygnacja z ustania objęciem dobrowolnym ubezpieczeniem społecznym (emerytalnym, rentowym i chorobowym) na skutek nieopłacenia składek w terminie (ubezpieczenie będzie należne w okresie od dnia wskazanego w formularzu zgłoszenia do dnia złożenia wniosku o wyrejestrowanie z ubezpieczeń)
- wprowadzenie obowiązku przekazywania do ZUS niezbędnych danych do ustalenia uprawnień i wysokości świadczeń z ubezpieczenia chorobowego przez płatników i ubezpieczonych
- rozwiązanie problemu tzw. emerytur czerwcowych (braku waloryzacji kwartalnej i w konsekwencji niższych świadczeń dla osób przechodzących na emeryturę w czerwcu); emerytury mają być ustalane w taki sposób, jak w maju, jeśli jest to korzystniejsze dla ubezpieczonego
- wprowadzenie zmian dotyczących wypłat dla nowych świadczeniobiorców, którzy nabędą świadczenia od 1 stycznia 2022 r.; wypłata gotówkowa (za pośrednictwem operatora pocztowego) oraz za pośrednictwem banku będzie miała charakter równorzędny, bez uprzywilejowywania którejkolwiek z form wypłaty
- wprowadzenie możliwości ubiegania się o rentę z tytułu niezdolności do pracy w przypadku, gdy niezdolność ta powstała w okresach pobierania świadczeń opiekuńczych, za które nie było obowiązku opłacania składek ubezpieczeniowych, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów
- wprowadzenie nowych zasad zliczania okresów niezdolności do pracy do jednego okresu zasiłkowego (zarówno okresy nieprzerwanej niezdolności, jak i z przerwą nie dłuższą niż 60 dni, ale niezależnie od tego czy niezdolność byłaby spowodowana tą samą, czy inną przyczyną)
- skrócenie okresu możliwości pobierania zasiłku chorobowego po ustaniu ubezpieczenia do 91 dni
- wprowadzenie ograniczenia przekazywania korekt deklaracji ubezpieczeniowych tylko do 5 lat od momentu wymagalności składek
- ujednolicenie przepisów dotyczących częstotliwości zgłaszania wniosków o ponowne ustalenie wysokości świadczenia przez emerytów kontynuujących aktywność zawodową
- wprowadzenie obowiązku założenia Platformy Usług Elektronicznych przez wszystkich płatników składek od 1 stycznia 2023 r.
- wprowadzenie możliwość umorzenia, odroczenia lub udzielenia ulg w spłacie należności cywilnoprawnych przez ZUS
- uproszczenie procedury przy przyznawaniu prawa do rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego
- uzyskanie przez ZUS dostępu do elektronicznego centralnego rejestru dotyczącego zezwoleń na pracę cudzoziemców
Jak wynika z Oceny Skutków Regulacji w wyniku wejścia w życie ustawy szacowane jest zmniejszenie wydatków Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (FUS) od 1,33 mld zł w 2022 r. do 1,95 mld zł w 2030 r. (łącznie 14,5 mld zł we wskazanym okresie).
Nowe rozwiązania miałyby wejść w życie 14 dni po ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw, z wyjątkiem niektórych przepisów, które zaczną obowiązywać w innych terminach.
Źródło: ISBnews