Spadek wartości eksportu środków transportu o 13% r/r w IV kw. 2024 r. wypłynął na obniżenie dynamiki eksportu ogółem o 2,6 pkt proc., przy czym tendencja spadkowa utrzymała się także w eksporcie części motoryzacyjnych; spadki w motoryzacji w niewielkim stopniu złagodził wzrost eksportu w branży lotniczej, ocenia Narodowy Bank Polski (NBP).
„W końcu 2024 r. kontynuowana była spadkowa tendencja w eksporcie towarów zapoczątkowana w III kwartale 2023 r. W omawianym okresie jego wartość obniżyła się do 364,1 mld zł, była więc o 2,5% niższa r/r. Skala spadku eksportu obniżyła się zatem w porównaniu z poprzednimi kwartałami 2024 r. W całym 2024 r. wartość eksportu towarów zmniejszyła się o 6,1% r/r, po niewielkim wzroście w 2023 r. (o 0,3%). Był to pierwszy rok spadku wartości eksportu wyrażonej w złotych co najmniej od 1996 r.” – czytamy w raporcie „Bilans Płatniczy Rzeczypospolitej Polskiej za IV kwartał 2024 r.”.
Do zmniejszenia skali spadku eksportu w IV kwartale 2024 r. przyczyniło się przede wszystkim ograniczenie spadku cen transakcyjnych wyrażonych w złotych, na co złożyła się mniejsza aprecjacja kursu nominalnego oraz wzrost wskaźników cen w handlu światowym. Natomiast nadal negatywny wpływ na wartość eksportu miał spadek jego wolumenu, wskazał bank centralny.
„Największy negatywny wpływ na dynamikę eksportu w IV kwartale 2024 r. miał głęboki spadek sprzedaży zagranicznej środków transportu. Wynikał on z jednej strony z silnego zmniejszenia krajowej produkcji samochodów, z drugiej – z pogarszającej się koniunktury na europejskim rynku motoryzacyjnym i rosnącej konkurencji ze strony chińskich producentów aut i części. W pozostałych kategoriach nastąpił albo niewielki wzrost wartości eksportu (produkty rolne), albo zmniejszała się skala spadków w porównaniu z poprzednimi kwartałami (towary zaopatrzeniowe i dobra inwestycyjne)” – czytamy dalej.
Z kolei długotrwały spadek eksportu dóbr konsumpcyjnych trwałego użytku związany był zarówno z utrzymującym się słabym popytem w krajach będących najważniejszymi partnerami handlowymi, jak i obserwowaną w tej kategorii ekspansją chińskich eksporterów, dodał NBP.
„W omawianym okresie wartość eksportu środków transportu zmniejszyła się czwarty kolejny kwartał. W omawianym okresie eksport produktów klasyfikowanych w tej kategorii zmniejszył się o blisko 10 mld zł w porównaniu z końcem 2023 r. (tj. o 13%). Wpłynęło to na obniżenie dynamiki eksportu ogółem o 2,6 pkt proc. Jednocześnie wyraźnie zmniejszyło się znaczenie środków transportu w eksporcie z 19,7% w IV kwartale 2023 r. do 17,8% w końcu 2024 r. Silnie zmniejszyła się wartość eksportu samochodów osobowych. Wynikało to z dalszego spadku produkcji, jaki nastąpił po wycofaniu w połowie 2024 r. kluczowych modeli z taśm montażowych polskich fabryk. W IV kwartale 2024 r. produkcja aut zmniejszyła się do 36,3 tys., była więc o ponad 50% mniejsza w porównaniu z końcem 2023 r. (po spadku w III kwartale o 64,9% r/r)” – napisano w raporcie.
Zmniejszył się także eksport pozostałych pojazdów drogowych – ciągników drogowych, samochodów dostawczych oraz autobusów. Jednocześnie tendencja spadkowa utrzymała się w eksporcie części motoryzacyjnych – największe spadki nastąpiły ponownie w przypadku akumulatorów elektrycznych, a także części samochodowych – najważniejszej pozycji w eksporcie Polski, wskazał bank centralny.
„Spadki w motoryzacji w niewielkim stopniu złagodził wzrost eksportu w branży lotniczej. Trend wzrostowy kontynuowany był w eksporcie bezzałogowych statków powietrznych oraz części silników lotniczych” – stwierdzono w materiale.
NBP zwrócił też uwagę, że duże spadki w eksporcie branży motoryzacyjnej oraz paliw wpłynęły na zróżnicowanie skali spadku eksportu do Unii Europejskiej i pozostałych krajów.
„W IV kwartale 2024 r. wartość eksportu do UE zmniejszyła się o 4,6% r/r, natomiast eksport do krajów trzecich obniżył się o 1,1% r/r. W IV kwartale 2024 r. wartość eksportu do Niemiec obniżyła się o 5,4% r/r. Spadek ten był mniejszy niż w poprzednich kwartałach, jednak jego skala wciąż była większa w porównaniu ze spadkiem eksportu ogółem. Znalazło to odzwierciedlenie w dalszym zmniejszeniu się udziału Niemiec w polskim eksporcie. W całym 2024 r. udział Niemiec obniżył się do 27,2% wobec 28,1% w 2023 r. W IV kwartale 2024 r. zmniejszył się eksport środków transportu (głównie części), dóbr inwestycyjnych oraz towarów zaopatrzeniowych. Tendencja spadkowa pogłębiła się w eksporcie towarów konsumpcyjnych trwałego użytku” – podsumowano w raporcie.
Źródło: ISBnews