Poniżej przedstawiamy przegląd najważniejszych wiadomości z sektora budownictwa i nieruchomości z okresu 12-16 grudnia br.
RYNEK BUDOWLANY
Zadłużenie deweloperów: Wzrosło w IV kw. br. i wynosi obecnie 177,6 mln zł, podał Krajowy Rejestr Długów (KRD). Przez ich problemy może ucierpieć budownictwo, handel i przemysł, oceniają eksperci.
Przetargi drogowe: W ramach przyjętego przez rząd Programu Budowy Dróg Krajowych do 2030 r. z perspektywą do 2033 r., Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA) planuje w przyszłym roku ogłosić przetargi na co najmniej 480 km dróg, podała Dyrekcja.
Inwestycje drogowe: Rząd podjął uchwałę ws. przyjęcia Programu Budowy Dróg Krajowych do 2030 r. z perspektywą do 2033 r., o wartości 294 mld zł, poinformował premier Mateusz Morawiecki. W ramach tego programu wybudowanych zostanie ok. 2 tys. km dróg ekspresowych i autostrad.
Inwestycje drogowe: Wydatki Krajowego Funduszu Drogowego zostały określone na 23,5 mld zł w roku 2023, poinformował wiceminister finansów Sebastian Skuza.
Inwestycje kolejowe: Rząd przyjął nowelizację uchwały w sprawie ustanowienia Krajowego Programu Kolejowego do 2023 roku, która zwiększa budżet programu o 100 mln zł z Funduszu Kolejowego, podało Centrum Informacyjne Rządu (CIR).
Inwestycje kolejowe: Rząd poszukuje pokrycia finansowania krajowego nowego Programu Inwestycji Kolejowych, którego wartość ma sięgać 80 mld zł, z czego część krajowa ma wynieść ponad 44 mld zł, wynika z wypowiedzi wiceministra finansów Sebastiana Skuzy. Ministerstwo Infrastruktury chce, by program był finansowany z budżetu państwa, z kolei Ministerstwo Finansów skłania się ku kredytowaniu.
RYNEK NIERUCHOMOŚCI
Konta mieszkaniowe: Rząd planuje wprowadzenie kont mieszkaniowych dla osób oszczędzających na pierwsze mieszkanie z premią na poziomie skumulowanego wskaźnika inflacji za cały okres oszczędzania, zapowiedział minister rozwoju i technologii Waldemar Buda.
Ceny mieszkań: Średnie ceny transakcyjne mieszkań spadną o ok. 5-10% w okresie IV kw. 2022 r. – III kw. 2023 r., ocenili analitycy PKO Banku Polskiego w raporcie „Rynek Mieszkaniowy 4q22”.
Kredyty mieszkaniowe: Rząd planuje wprowadzenie kredytu mieszkaniowego o stałej stopie procentowej na poziomie 2% na zakup pierwszego mieszkania dla osób, które nie ukończyły 45. roku życia, poinformował minister rozwoju i technologii Waldemar Buda.
Czynsze w galeriach handlowych: Związek Polskich Pracodawców Handlu i Usług (ZPPHiU) apeluje do właścicieli galerii handlowych o zamrożenie indeksacji czynszów w 2023 roku. Według organizacji, najemcy pokrywają wszystkie koszty funkcjonowania obiektów – w tym także koszty zarządzania, czyli koszty pracy. Ponadto czynsze – choć płacone w złotówkach – każdego miesiąca są przeliczane z ustalonej w umowie kwoty w euro. Ta praktyka przenosi na najemców ryzyko kursowe wynajmujących. Dlatego zamrożenie indeksacji inflacyjnej w 2023 roku jest fundamentalne dla najemców, których koszty zwiększą się drastycznie w wyniku wzrostu cen surowców, płac, logistyki dostaw i dystrybucji oraz opłat eksploatacyjnych.
Zasoby gminne nieruchomości: Prezydent podpisał ustawę o kooperatywach mieszkaniowych oraz zasadach zbywania nieruchomości należących do gminnego zasobu nieruchomości w celu wsparcia realizacji inwestycji mieszkaniowych, która ma umożliwić realizację inwestycji przez grupy mieszkańców w formule kooperatywy, poinformowała Kancelaria Prezydenta.
Kredyty hipoteczne: Większość banków ankietowanych przez Business Insider Polska deklaruje, że hipoteki ze stawką WIRON zacznie oferować najwcześniej około połowy 2023 r. Na razie prowadzą one prace w obszarze technologicznym, produktowym, prawnym i operacyjnym, aby dobrze przygotować się na nowe hipoteki.
Ceny mieszkań: Ceny mieszkań w najbliższych miesiącach nie zmienią się lub spadną tylko nieznacznie, uważają eksperci Expandera, domiporta.pl i Otodom Analytics, cytowani przez Business Insider Polska.
Rekomendacje inwestycyjne: Mimo, że 2023 rok może okazać się wymagający dla inwestorów ze względu na globalne zawirowania, Savills Investment Management (Savills IM) dostrzega okazje inwestycyjne w sektorach o silnych, długofalowych fundamentach. Wśród nich należy wymienić miejskie obiekty produkcyjne i logistyczne, mieszkania z segmentu popularnego oraz parki handlowe z usługami pierwszej potrzeby.
Powierzchnie magazynowe: Popyt na powierzchnie magazynowe w Polsce wciąż utrzymuje się na wysokim poziomie, jednak w ostatnim kwartale był on nieco słabszy. Łączny popyt obserwowany w pierwszych trzech kwartałach roku osiągnął 4 300 000 m2, z czego za 75% odpowiadały nowe umowy i ekspansje, wynika z danych JLL. Największa popularność jak zwykle towarzyszyła rynkom Wielkiej Piątki. W dalszej kolejności ponownie uplasowały się rynki Trójmiejski i Lubuski, przekraczając 240 000 m2.
Inwestycje w sektorze: W I półroczu 2022 r. łączna wartość inwestycji w sektorze nieruchomości w krajach Europy Środkowo-Wschodniej wyniosła ponad 5 mld euro, przy czym Polska odpowiadała za ponad połowę wolumenu (56%), wynika z badania KPMG pt. „Property Lending Barometer 2022”.
Parki handlowe: Rynek nieruchomości handlowych w Polsce pozostaje w fazie dynamicznego wzrostu, dzięki rozwojowi segmentu parków handlowych (powyżej 5000 m2 GLA) i obiektów typu convenience (parki handlowe o GLA poniżej 5000 m2). Od 2016 roku zrealizowano ponad 160 transakcji tego typu aktywami, podało Avision Young. W I-III kw. 2022 roku wartość wolumenu inwestycyjnego w sektorze handlowym w Polsce była o ponad 20% wyższa r/r. Jednakże ten wynik zawdzięczamy w głównej mierze projektom joint venture zrealizowanych przez firmę EPP w I kw., które odpowiadają za 75% wyniku sektora.
SPÓŁKI BUDOWLANE I NIERUCHOMOŚCIOWE
Unibep: Zarządy Unibepu i Budreksu – spółki zależnej Unibepu – podjęły decyzję o połączeniu, podał Unibep. Spółka jest właścicielem Budreksu od 2015 r. Budownictwo infrastrukturalne jest jedynym z biznesowych Grupy Unibep, który obecnie funkcjonuje w ramach dwóch podmiotów – Budrex i Unibep, wyjaśniono.
Develia: Uplasowała w ofercie publicznej 3-letnie obligacje serii P2022A o wartości 15,4 mln zł. Na papiery dłużne złożono 345 zapisów i wkrótce obligacje zostaną wprowadzone do obrotu na rynku Catalyst, podała spółka.
Elektrotim: Rada nadzorcza powołała dotychczasowego członka zarządu Artura Więznowskiego do pełnienia funkcji prezesa zarządu oraz Krzysztofa Wójcikowskiego do pełnienia funkcji członka zarządu, podała spółka.
Budimex: Rada nadzorcza Budimeksu powołała do składu zarządu od dnia 1 stycznia 2023 r. Annę Karyś-Sosińską, Cezarego Łysenko oraz Macieja Olka, podała spółka.
Pekabex: Zarząd spodziewa się, że jeśli w gospodarce nastąpi scenariusz recesyjny, w wynikach spółki będzie to widać w I i II kw. przyszłego roku, wynika ze słów prezesa Roberta Jędrzejowskiego. Obecnie spółka nie dostrzega pogorszenia sytuacji kw/kw, z wyjątkiem wolumenów.
KONTRAKTY I REALIZACJE
PEJ: Polskie Elektrownie Jądrowe (PEJ) i Westinghouse Electric Company (WEC) podpisały umowę określającą zasady współpracy przy przygotowaniu procesu budowy pierwszej elektrowni jądrowej w Polsce, podały PEJ.
Heimstaden: Zaoferował klientom w tym roku 282 mieszkania na wynajem w ramach dwóch warszawskich projektów, podała spółka. Do końca 2023 r. firma będzie mieć łącznie 947 mieszkań w Warszawie i Krakowie.
Atrem: Podpisał ze spółką Barlinek Inwestycje umowę na budowę stacji elektroenergetycznej głównego punktu odbioru GPO 110kV za 13,73 mln zł netto, podała spółka.
Budimex: Oferta na wykonanie robót budowlanych na podstawie opracowanej dokumentacji projektowo-kosztorysowej dla zadania: „Budowa budynku magazynowego wielobranżowego z częścią administracyjną wraz z infrastrukturą towarzyszącą w m. Biała Podlaska” wraz z uzyskaniem pozwolenia na użytkowanie” została wybrana w postępowaniu przetargowym przez Rejonowy Zarząd Infrastruktury w Lublinie, podała spółka.
Rafako i Mostostal Warszawa: Łącznie jako wykonawca skierowali do Tauron Wytwarzanie żądanie gwarancji zapłaty z tytułu wynagrodzenia z kontraktu na budowę bloku energetycznego o mocy 910 MW w Elektrowni Jaworzno III, w wysokości do 109,77 mln zł, podało Rafako.
Unibep: Unihouse – spółka zależna Unibepu – zawarł z Miastem Stołecznym Warszawa – Dzielnicą Ursus umowę na realizację w technologii modułowej przedszkola przy u. Hennela/ Silnikowej za 12,1 mln zł netto, podał Unibep. Rozpoczęcie realizacji nastąpi w I kwartale 2023 r., a zakończenie w I kwartale 2024 r.
Biedronka: Otworzy 13 nowych sklepów w różnych częściach Polski w tygodniu od 12 do 17 grudnia, podała sieć. Nowe placówki to łącznie prawie 10 tys. m2 powierzchni sprzedaży i ponad 120 miejsc pracy.
PFR: Polski Fundusz Rozwoju (PFR) udzieli 100 mln zł finansowania na realizację obiektu ćwiczebno-szkoleniowego Wojsk Obrony Terytorialnej (WOT) w Limanowej. Będzie w nim mogło stacjonować ok. 440 żołnierzy 11 Małopolskiej Brygady Obrony Terytorialnej, poinformował prezes PFR Paweł Borys.
LPP: Nie planuje masowego przeglądu umów o czynsze z klauzulami uzależniającymi wysokość płatności od kursu euro, choć chce rozmawiać z tymi landlordami, gdzie klauzule „są najostrzejsze”, poinformował wiceprezes Przemysław Lutkiewicz. Podkreślił, że w 99% nowych umów wysokość czynszu jest uzależniona od obrotu.
Develia: Uzyskała pozwolenia na użytkowanie i rozpoczęła przekazywanie mieszkań w III etapie osiedla Przy Alejach na Zaspie W Gdańsku. W inwestycji zrealizowano 48 lokali o powierzchniach od 43 do 90 m2, podała spółka.
Linia średnicowa: PKP Polskie Linie Kolejowe podpisały z Centrum Unijnych Projektów Transportowych umowę o dofinansowanie dla projektu „Prace na linii średnicowej w Warszawie na odcinku Warszawa Wschodnia – Warszawa Zachodnia, etap I”, podało Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej (MFiPR). Wartość zaplanowanej inwestycji wyniesie blisko 2,64 mld zł, z czego wartość dofinansowania unijnego to 1,35 mld zł.
Inpro: Deweloper zakończył budowę i otrzymał pozwolenie na użytkowanie 2 budynków obejmujących łącznie 87 mieszkań w ramach I etapu osiedla Koncept, podała spółka. W realizowanej aktualnie II fazie inwestycji zaprojektowano łącznie 176 lokali. Zakończenie budowy zaplanowane jest na 30 września 2023 roku.
Onde: Zawarło umowy na budowę dziesięciu elektrowni fotowoltaicznych o łącznej mocy 45,5 MW w formule BoS (z wyłączeniem dostaw modułów), z 10 spółkami celowymi należącymi w 100% do Pad Res Group, podała spółka. Całkowita wartość kontraktów to ok. 80 mln zł.
Mostostal Zabrze: Oferta konsorcjum w składzie Mostostal Zabrze Gliwickie Przedsiębiorstwo Budownictwa Przemysłowego, PPUH Transcom i Przedsiębiorstwo Maximus ZBH MUC, warta 110,1 mln zł netto (135,4 mln zł brutto), została wybrana jako najkorzystniejsza w postępowaniu Parku Śląskiego na zadanie pod nazwą „Budowa Kąpieliska Fala”, podał Mostostal Zabrze.
Mostostal Warszawa: Zawarł z Wojewódzkim Przedsiębiorstwem Usług Turystycznych umowę na modernizację Hotelu Katowice w Katowicach i dostosowanie obiektu do standardów franczyzodawcy oraz wymagań dla hoteli 4-gwiazdkowych za 130,28 mln zł brutto, podała spółka.
Unibep: Unihouse – spółka zależna Unibepu – zawarł z Miastem Stołecznym Warszawa – Dzielnicą Białołęka umowę na realizację w technologii modułowej żłobka przy ul. Ku Rzece za 11,93 mln zł netto, podał Unibep.
Develia: Rozpoczęła przekazywanie kluczy w VI i VII etapie osiedla Centralna Park w Krakowie, podała spółka. W ramach tych faz inwestycji powstało 478 lokali.
Elektrotim: Zawarł umowę sprzedaży wszystkich posiadanych akcji, stanowiących 90,91% kapitału, spółki zależnej Procom System z 16 osobami fizycznymi, m.in. z członkami jej zarządu i pracownikami, łącznie za 9,09 mln zł, podał Elektrotim.
Port Praski: HB Reavis wraz z Grupą Polsat Plus realizują otwarty projekt łączący funkcje biznesowe z publicznymi terenami zielonymi, handlem i usługami, podał deweloper. Obecnie prowadzone są wewnętrzne prace projektowe oraz dialog z urzędami i instytucjami miejskimi. Wspólne przedsięwzięcie Grupy Polsat Plus oraz HB Reavis dotyczy fragmentu Portu Praskiego.
EBOR: Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju (EBOR) i Adventum Penta Fund zainwestują 50 mln euro w ekologiczne nieruchomości komercyjne z rynku wtórnego w Europie Środkowo-Wschodniej, podała instytucja. Nabyte budynki mają spełniać kryteria zrównoważonego rozwoju i uzyskać zieloną certyfikację.
Inpro: Sfinalizowało budowę inwestycji Ostoja w Rumi, podała spółka. Drugi i zarazem ostatni planowany etap osiedla został ukończony i otrzymał pozwolenie na użytkowanie. W obu fazach projektu powstało 11 budynków obejmujących łącznie 246 lokali.
Trei: Otworzył 32. Vendo Park w Polsce i zadebiutował na Podkarpaciu – w Mielcu. Obiekt o powierzchni ponad 7 000 m2 jest już w pełni skomercjalizowany, a w gronie najemców znalazło się 13 sklepów, w tym 5 nowych marek na mapie handlowej miasta. Budowa Vendo Parku zlokalizowanego na działce ulicy Żeromskiego 15 w Mielcu rozpoczęła się w kwietniu 2022. Wcześniej na tym terenie znajdował się hipermarket firmy Tesco.
Echo: Firma farmaceutyczna Glenmark Pharmaceuticals przenosi swoje warszawskie biuro na Mokotów. Nową siedzibą spółki będzie Moje Miejsce II, biurowiec będący częścią wielofunkcyjnej inwestycji zrealizowanej przez Echo Investment.
Linia średnicowa: 14 grudnia 2022 r. PKP Polskie Linie Kolejowe SA podpisały z Centrum Unijnych Projektów Transportowych umowę o dofinansowanie dla projektu „Prace na linii średnicowej w Warszawie na odcinku Warszawa Wschodnia – Warszawa Zachodnia, etap I”. Zgodnie z postanowieniami umowy wartość zaplanowanej inwestycji wyniesie ponad 1,3 mld zł. Inwestycja zostanie sfinansowana ze środków unijnych w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko.
GH Development: Otrzymał pozwolenie na budowę inwestycji mieszkaniowej w warszawskim Wawrze, obejmującej 80 mieszkań w 5-piętrowym budynku, podała spółka.
Źródło: ISBnews
