Rząd podjął uchwałę w sprawie przyjęcia strategii i polityki w zakresie rozwoju bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej w Polsce, poinformowało Centrum Informacyjne Rządu (CIR).
„Dokument określa cele strategii bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej w Polsce oraz kierunki działań mających na celu rozwój tego bezpieczeństwa. Wykorzystanie technologii jądrowych oraz różnych rodzajów źródeł promieniowania jonizującego niesie za sobą znaczne korzyści społeczne, gospodarcze i środowiskowe” – czytamy w komunikacie.
Podkreślono, że szerokie zastosowania promieniowania jonizującego w przemyśle, medycynie oraz badaniach naukowych mają pozytywny wpływ na jakość życia i rozwój społeczeństwa.
Najistotniejsze założenia strategii:
– Obowiązywać ma zasada prymatu bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej nad innymi aspektami działalności, w tym ekonomicznymi, politycznymi czy społeczno-gospodarczymi. Podstawowym celem bezpieczeństwa jest ochrona ludzi i środowiska naturalnego przed szkodliwymi skutkami działania promieniowania jonizującego.
– System regulacyjny dotyczący bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej ma służyć zapewnieniu ochrony ludności, pracowników oraz środowiska naturalnego przed zagrożeniami wynikającymi z zastosowań promieniowania jonizującego.
– Istotnym elementem podnoszącym jakość otoczenia regulacyjnego i sprzyjającym zwiększeniu standardów bezpieczeństwa jest wymiana wiedzy oraz doświadczeń w ramach współpracy międzynarodowej.
– Podjęte mają zostać działania zmierzające do rozbudowy sieci monitoringu radiacyjnego na poziomie lokalnym oraz ogólnokrajowym. Dotyczy to także oprogramowania wspomagającego proces podejmowania decyzji w sytuacjach kryzysowych.
– Niezbędne będzie stałe doskonalenie procedur i rozwijanie programu ćwiczeń związanych z reagowaniem na zdarzenia radiacyjne oraz z usuwaniem skutków tych zdarzeń.
Prowadzone mają być działania mające na celu rozwój kompetencji oraz kształcenie kadr niezbędnych do zapewnienia bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej obiektów jądrowych. Dotyczy to także składowisk odpadów promieniotwórczych oraz bezpiecznego wykorzystania źródeł promieniowania jonizującego w medycynie, przemyśle oraz badaniach naukowych.
– Rozwój kompetencji ma obejmować upowszechnianie zasad bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej oraz propagowanie postaw i wartości właściwych dla wysokiej kultury bezpieczeństwa.
Podjęte mają zostać działania wspierające badania nad wpływem promieniowania jonizującego na zdrowie człowieka oraz środowisko naturalne, a także nad rozwiązaniami technologicznymi podnoszącymi poziom bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej.
– Niezbędne będzie także zwiększenie świadomości społecznej dotyczącej skutków zastosowania promieniowania jonizującego, w tym jego oddziaływania na zdrowie człowieka i środowisko naturalne.
Jak podano w komunikacie, rząd podejmuje szereg działań, które służą zwiększeniu bezpieczeństwa radiacyjnego w Polsce. Od 2015 r. sukcesywnie rozbudowywany jest krajowy monitoring sytuacji radiacyjnej.
W ciągu sześciu lat Państwowa Agencja Atomistyki, która zarządza tym monitoringiem, zakupiła w sumie 33 nowoczesne stacje wczesnego wykrywania skażeń promieniotwórczych (PMS – permanent monitoring station) w tym wzdłuż wschodniej granicy kraju. 7 zastąpiło wysłużone już urządzenia, a 26 posadowiono w nowych lokalizacjach. Zgodnie z rządowymi planami, które wynikają z Programu polskiej energetyki jądrowej do 2033 r. w kraju będzie funkcjonowało w sumie 145 stacji wczesnego wykrywania skażeń.
Podpisanie w 2020 r. umów o współpracy Państwowej Agencji Atomistyki z Generalną Dyrekcją Lasów Państwowych oraz Instytutem Meteorologii i Gospodarki Wodnej znacząco obniżyło koszty najmu terenów, na których zlokalizowane są niektóre stacje wczesnego wykrywania skażeń promieniotwórczych, wskazano.
Jak wynika z komunikatu, zagęszczenie sieci stacji, które wykrywają obecność radionuklidów w powietrzu umożliwi Państwowej Agencji Atomistyki wcześniejsze wykrywanie zdarzeń radiacyjnych oraz dokładniejsze prognozowanie ich rozwoju. Dzięki temu Agencja będzie mogła szybciej reagować w sytuacjach kryzysowych oraz lepiej informować społeczeństwo o konieczności podjęcia ewentualnych działań interwencyjnych, podsumowano.
Źródło: ISBnews