Przychody 15 największych spółek budowlanych w Polsce wzrosły o 22,5% r/r do prawie 44,5 mld zł w 2022 r, zaś w I poł. 2023 r. przychody ze sprzedaży notowanych na GPW 8 firm z tego segmentu były wyższe o 1,08% r/r i wyniosły 12,3 mld zł, wynika z raportu „Polskie Spółki Budowlane 2023” firmy doradczej Deloitte. Rynek budowlany zmaga się jednak z istotnymi wyzwaniami dotyczącymi m.in. wysokich cen materiałów i energii czy też niższej podaży projektów w wybranych segmentach rynku.
W 2022 r. średni wynik netto 15 największych spółek był dodatni i wyniósł 99,4 mln zł, co oznacza spadek w porównaniu do wyniku za rok 2021, który kształtował się na poziomie 122,8 mln zł, podano.
„Podmioty publiczne pozostają kluczowymi inwestorami na polskim rynku budowlanym. Ich działania, a w szczególności inwestycje w zakresie infrastruktury kolejowej i drogowej, będą jednym z czynników wpływających na wzrost produkcji budowlano-montażowej w kolejnych latach. Tradycyjnie istotną rolę w finansowaniu odgrywają fundusze unijne. Znaczna część z 76 mld euro, które Polska otrzyma z budżetu polityki spójności w perspektywie finansowej na lata 2021-2027, zostanie przeznaczona na dalszy rozwój m.in. infrastruktury drogowej oraz kolejowej” – powiedział partner, lider Audyt CE A&A ESG & Construction, Deloitte Łukasz Michorowski, cytowany w komunikacie.
„Blisko połowa firm budowlanych, która wzięła udział w naszym badaniu, przyjęła strategię lub politykę ESG definiującą priorytety działań w tym obszarze. Dodatkowo prawie 40% spółek rozważa zatwierdzenie takiego dokumentu w przyszłości. Świadczy to niewątpliwie o rosnącej świadomości branży odnośnie do wagi tych działań. Sektor budowlany posiada duży potencjał do wprowadzania pozytywnych długofalowych zmian. Dzięki realizacji przemyślanej strategii ESG będą mogły pozytywnie oddziaływać nie tylko na środowisko, ale również na swoich pracowników i klientów” – dodał.
Według raportu w 2022 r. przychody największych piętnastu spółek budowlanych osiągnęły poziom prawie 44,5 mld zł, co stanowiło wzrost o 22,5% r/r. Liderem rankingu, podobnie jak w poprzednich latach, została Grupa Budimex, której przychody wynosiły 8,6 mld zł, co oznacza wzrost o 8,9% r/r. Na drugim miejscu znalazła się Grupa Strabag z przychodami na poziomie 5,1 mld zł (przychody na poziomie zbliżonym do 2021 roku). Miejsce trzecie zajęła Grupa PORR, realizując przychody na poziomie 3,9 mld zł (wzrost o 12% r/r). Na uwagę zasługują przedsiębiorstwa, które uzyskały największy wartościowy wzrost przychodów w 2022 r.: Grupa Polimex – Mostostal (wzrost o 1,5 mld zł) oraz nowa w rankingu spółka Atlas Ward Polska (837 mln zł więcej).
Autorzy raportu wskazali, że Budimex mógł się pochwalić również najwyższym wynikiem ze sprzedaży, który wyniósł 872 mln zł. Z wyraźnie niższym wskazaniem druga w zestawieniu jest Poznańska Korporacja Budowlana Pekabex (281 mln zł). Największy wzrost nominalny w 2022 r. zanotowała Grupa Goldbeck (poprawa wyniku o 131 mln zł), natomiast procentowo najwięcej zyskała Spółka Atlas Ward Polska (poprawa wyniku o 126 mln zł – ponad 206%). Średnia marża operacyjna piętnastu największych spółek wzrosła o 12 mln zł (6,5% r/r).
Spośród spółek prezentowanych w rankingu siedem poniosło stratę – z czego największy odnotowała Grupa Trakcja PRKiI w wysokości 2585%. Grupa Budimex, zajmująca pozycję lidera szósty rok z rzędu, wykazała wynik netto przekraczający 548 mln zł (spadek o 44,4% r/r). Drugą pozycję w rankingu uzyskała Grupa Strabag z wynikiem 199 mln zł (wzrost o 80,1%.). Ostatnie miejsce na podium przypadło Grupie Goldbeck, która uzyskała wynik 184,6 mln zł, co stanowi 216,4% wzrost względem poprzedzającego roku, wynoszący w ujęciu nominalnym 126,2 mln zł.
Według raportu Deloitte produkcja budowlano-montażowa, mierzona w cenach bieżących, w 2022 r. w Polsce wzrosła o 20,5% r/r. W cenach stałych wzrost ten wyniósł niemal 9%. Przedsiębiorstwa budowlane zrealizowały w tym okresie inwestycje o wartości 291,8 mld zł (przy 242,1 mld zł w 2021 r.). Istotny wpływ na ten wzrost wartości, podobnie jak w poprzednich latach, miała realizacja inwestycji infrastrukturalnych finansowanych z dotacji w ramach funduszy unijnych.
Z raportu wynika też, że rok 2022 był szczególnie trudny dla rynku mieszkaniowego, z uwagi na ograniczony popyt wynikający m.in. z rosnących stóp procentowych oraz zaostrzenia kryteriów wyliczenia zdolności kredytowej dla kredytów mieszkaniowych. Dodatkowo na działalność deweloperów wpłynęło również niekorzystne otoczenie makroekonomiczne w postaci utrzymującej się wysokiej inflacji, która przyczyniła się do wzrostu kosztów prowadzenia działalności. W 2022 r. na rynku pierwotnym w sześciu największych miastach w Polsce odnotowano spadek liczby sprzedanych mieszkań o blisko 50% względem 2021 r.
W minionym roku nieznacznej zmianie w stosunku do 2021 r. uległa struktura rynku budowlanego. Największą część rynku – 31,8% – stanowiły budynki niemieszkalne (w 2021 r. drugi największy segment rynku budowlano-montażowego). Na drugim i trzecim miejscu pod względem wielkości rynku była infrastruktura transportu (28,8%) oraz budynki mieszkalne (17,5%). Pozostałą część stanowiły rurociągi, linie telekomunikacyjne i energetyczne, budowle na terenach przemysłowych oraz pozostałe obiekty inżynierii lądowej i wodnej, podano także.
„Zgodnie z historycznym trendem kluczowym czynnikiem wzrostu produkcji budowlanej w 2022 r. był sektor inżynierii lądowej i wodnej, w którym zaobserwowano wzrost rok do roku o 22,5%. Sektor robót budowlanych związanych ze wznoszeniem budynków oraz sektor robót budowlanych specjalistycznych odnotowały w ujęciu rocznym porównywalny wzrost na poziomie odpowiednio 19,9% oraz 19,8%. Prawdopodobnie istotny wpływ na tę sytuację miał m.in. wysoki poziom inflacji” – powiedział wicedyrektor w Dziale Doradztwa Finansowego, Deloitte Maciej Niemierka.
Pomimo niełatwych warunków powodowanych spowolnieniem koniunktury na rynku budowlanym nastroje zaczynają się nieznacznie poprawiać. Według badania przeprowadzonego przez Deloitte 50% respondentów przewiduje nieznaczny wzrost koniunktury w okresie najbliższych 6-24 miesięcy. Dla porównania, w zeszłorocznym badaniu 10% respondentów wykazywało delikatny optymizm wobec nadchodzących miesięcy. Największy wpływ na działalność firm w najbliższych latach według ankietowanych będą mieć trzy obszary: dostępność pracowników (wskazanie 59% ankietowanych), wzrost cen materiałów (57%) czy problemy z podwykonawcami (37%). Warto zauważyć, że w zeszłorocznym badaniu 79% respondentów również wskazywało wzrost cen materiałów jako jeden z czynników, 17% wskazało na problemy z dostępnością pracowników, a 31% wskazało na problemy z podwykonawcami.
Badanie ankietowe w ramach przygotowania raportu zostało zrealizowane wśród kilkunastu podmiotów z branży budowlanej. 46% respondentów to duże i bardzo duże przedsiębiorstwa, które w 2021 r. osiągnęły przychody w przedziale od 500 mln zł do 999 mln zł oraz powyżej 1 mld zł lub więcej. 54% respondentów to małe i bardzo małe przedsiębiorstwa, które w 2022 roku osiągnęły przychody mniejsze niż 100 mln zł oraz w przedziale 100 mln zł – 500 mln zł.
Źródło: ISBnews