Obecna strategia polityki pieniężnej wymaga „fundamentalnego” przeglądu, uważają członkowie Rady Polityki Pieniężnej (RPP) Eugeniusz Gatnar i Łukasz Hardt. Według nich, szczególnej analizy wymagają m.in. zagadnienia prawne – podział kompetencji między zarządem a Radą, na ile tolerancja Rady dla trwale ujemnej realnej stopy procentowej zgodna jest z zapisami Konstytucji RP i ustawy o NBP, wpływ transformacji energetycznej na procesy inflacyjne.
„Proponujemy więc, aby wzorem Europejskiego Banku Centralnego, Narodowy Banki Polski przeprowadził fundamentalny przegląd strategii polityki pieniężnej.Taką propozycję przedkładamy do rozważenia już nowym członkom Rady, choć oczywiście ich pierwszorzędnym zadaniem musi być obniżenie inflacji” – napisali członkowie Rady w artykule opublikowanym w „Rzeczpospolitej”.
„Ostatnie sześć lat pokazało wyraźnie, że w obszarze polityki pieniężnej są kwestie, które wymagają szczególnej uwagi i pogłębionej analizy, i od których będzie zależała w długim okresie zdolność NBP do dbania o wartość złotego. Są to zarówno zagadnienia prawne (m.in. podział kompetencji między Zarządem a Radą, jak też to, na ile tolerancja Rady dla trwale ujemnej realnej stopy procentowej zgodna jest z zapisami Konstytucji RP i ustawy o NBP), ale też takie tematy, jak m.in. rola systemu rezerwy obowiązkowej, wpływ transformacji energetycznej na procesy inflacyjne, starzenie się społeczeństwa i wpływ tego procesu na mechanizmy transmisji monetarnej, interakcje polityki pieniężnej z polityką fiskalną i makroostrożnościową, czy wreszcie transformacja cyfrowa, a zwłaszcza kwestia zasadności wprowadzenia cyfrowego złotego. Proponujemy więc, aby wzorem Europejskiego Banku Centralnego, Narodowy Banki Polski przeprowadził fundamentalny przegląd strategii polityki pieniężnej” – czytamy dalej w artykule.
Członkowie Rady podkreślili również, iż kanał transmisji stopy procentowej jest dodatkowo osłabiany przez niedowartościowanie polskiej waluty, dodając, że byli przeciwni interwencjom walutowym NBP.
„Musimy przyznać, że efektywność kanału transmisji stopy procentowej jest dodatkowo osłabiana przez niedowartościowanie polskiej waluty. Jest to po części skutek ruchów na parze dolar/euro, ale po części jest efektem sygnalizowania przez Radę preferencji dla słabego złotego poprzez możliwość prowadzenia interwencji walutowych. Wnioskowaliśmy o rezygnację z tych zapisów w komunikatach, ale większość RPP na to się nie zgodziła. Jednocześnie byliśmy przeciwko interwencjom walutowym NBP ukierunkowanym na osłabianie wartości naszej narodowej waluty” – czytamy dalej.
Zwracają uwagę na istotny element polityki pieniężnej, jakim jest zarządzanie oczekiwaniami inflacyjnymi, który „często może wręcz zastąpić zmianę samych parametrów polityki pieniężnej”.
„W świetle najlepszej dostępnej wiedzy, komunikacja banku centralnego ukierunkowana na zarządzanie oczekiwaniami inflacyjnymi jest niesłychanie istotna i często może wręcz zastąpić zmianę samych parametrów polityki pieniężnej. Jak stwierdza w jednym ze swoich tekstów prof. Lars Svensson, 'polityka pieniężna to w dużej mierze zarządzanie oczekiwaniami’, a prof. Michael Woodford dodaje, że dla skuteczności polityki pieniężnej „poza oczekiwaniami dotyczącymi polityki pieniężnej niewiele więcej jest istotne” – czytamy dalej.
„W czasie naszej kadencji wskaźnik inflacji wzrósł od poziomu -0,9% w styczniu 2016 roku do 8,6% w grudniu 2021 roku. To bardzo duża zmiana, trudna dla każdego organu władzy monetarnej. Odpowiednio wcześnie przed tym przestrzegaliśmy i proponowaliśmy adekwatne rozwiązania, uwzględniające zarówno silny popytowy komponent inflacji, konieczność adekwatnej komunikacji w związku z rosnącymi oczekiwaniami inflacyjnymi, ale też nie abstrahujące od tego, że istotna część inflacji powodowana jest globalnym wzrostem cen surowców (stąd nasze propozycje na rzecz wzmocnienia kursu złotego) i zerwanymi łańcuchami podaży, i że jesteśmy w warunkach silnej pandemicznej niepewności” – podsumowali członkowie RPP.
17 lutego 2016 r. Prezydent RP nominował dr hab. Łukasza Hardta w skład Rady Polityki Pieniężnej na sześcioletnią kadencję. 13 stycznia 2016 r. Senat RP powołał w skład RPP prof. Eugeniusza Gatnara.
Źródło: ISBnews